TED2011
JR: My wish: Use art to turn the world inside out
JR'nin TED Prize dileği: Sanatı kullanarak dünyayı ters düz edin
Filmed:
Readability: 3.2
3,222,478 views
Yarı anonim bir Fransız sokak sanatçısı olan JR, insan suratı fotoğraflarını muazzam boyutlardaki tuvallere yapıştırıyor ve dünyanın gerçek yüzünü göstermek için fotoğraf makinesini kullanıyor. TED 2011'de cürektar bir TED Prize dileği diledi: sanatı kullanarak dünyayı ters düz edin. Eserleri hakkında daha fazla bilgi edinmek ve nasıl katkıda bulunabileceğinizi öğrenmek için insideoutproject.net adresini ziyaret edin.
JR - Street artist
With a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face. Full bio
With a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Two weeks ago I was in my studio in Paris,
0
0
3000
İki hafta önce Paris'teki stüdyo dairemdeydim,
00:18
and the phone rang and I heard,
1
3000
2000
telefon çaldı ve şunu duydum,
00:20
"Hey, JR,
2
5000
2000
"Hey, JR,
00:22
you won the TED Prize 2011.
3
7000
2000
2011 TED Prize'yi kazandın.
00:24
You have to make a wish to save the world."
4
9000
3000
Dünyayı kurtarmakla ilgili bir dilek dilemelisin."
00:27
I was lost.
5
12000
2000
Şaşırıp kaldım.
00:29
I mean, I can't save the world. Nobody can.
6
14000
3000
Ben dünyayı kurtaramazdım ki, kimse yapamaz.
00:32
The world is fucked up.
7
17000
2000
Dünya içler acısı bir halde.
00:34
Come on, you have dictators ruling the world,
8
19000
2000
Diktatörler dünyayı yönetiyor,
00:36
population is growing by millions,
9
21000
2000
nüfus milyonlarla katlanıyor,
00:38
there's no more fish in the sea,
10
23000
2000
denizlerde balık kalmadı,
00:40
the North Pole is melting
11
25000
2000
Kuzey Kutbu eriyor,
00:42
and as the last TED Prize winner said,
12
27000
2000
ve son TED Prize kazananın da dediği gibi,
00:44
we're all becoming fat.
13
29000
2000
hepimiz şişmanlıyoruz.
00:46
(Laughter)
14
31000
2000
(Kahkaha)
00:48
Except maybe French people.
15
33000
2000
Fransızlar dışında belki...
00:50
Whatever.
16
35000
2000
Neyse.
00:52
So I called back
17
37000
2000
Sonra geri aradım
00:54
and I told her,
18
39000
2000
ve dedim ki,
00:56
"Look, Amy,
19
41000
2000
"Bak, Amy,
00:58
tell the TED guys I just won't show up.
20
43000
2000
TED'nin adamlarına gelmeyeceğimi söyle.
01:00
I can't do anything to save the world."
21
45000
2000
Ben dünyayı kurtarmak için hiçbir şey yapamam."
01:02
She said, "Hey, JR,
22
47000
2000
O da dedi ki, "Ya JR,
01:04
your wish is not to save the world, but to change the world."
23
49000
3000
senin dileğin dünyayı kurtarmak değil, onu değiştirmek."
01:07
"Oh, all right."
24
52000
2000
"Ha peki"
01:09
(Laughter)
25
54000
2000
(Kahkaha)
01:11
"That's cool."
26
56000
2000
"Güzel."
01:13
I mean, technology, politics, business
27
58000
3000
Yani teknoloji, politika, ticaret,
01:16
do change the world --
28
61000
2000
bunlar dünyayı değiştiriyor
01:18
not always in a good way, but they do.
29
63000
2000
her zaman iyi yönde değil ama değiştiriyorlar.
01:20
What about art?
30
65000
2000
Peki ya sanat?
01:22
Could art change the world?
31
67000
3000
Sanat dünyayı değiştirebilir mi?
01:26
I started when I was 15 years old.
32
71000
2000
15 yaşındayken başladım.
01:28
And at that time, I was not thinking about changing the world.
33
73000
3000
Ve o yaşta dünyayı değiştirmek üzerinde düşünmüyordum;
01:31
I was doing graffiti --
34
76000
2000
graffiti yapıyordum
01:33
writing my name everywhere,
35
78000
2000
her yere adımı yazıyordum,
01:35
using the city as a canvas.
36
80000
3000
şehri tuval olarak kullanıyordum.
01:39
I was going in the tunnels of Paris,
37
84000
2000
Paris'in tünellerine giriyor,
01:41
on the rooftops with my friends.
38
86000
3000
arkadaşlarımla çatıların üzerinde geziyordum.
01:44
Each trip was an excursion,
39
89000
2000
Her gezimiz bir keşifti,
01:46
was an adventure.
40
91000
2000
bir maceraydı.
01:48
It was like leaving our mark on society,
41
93000
2000
Toplum üzerinde izimizi bırakmak,
01:50
to say, "I was here," on the top of a building.
42
95000
3000
bir binanın üzerinde "Ben buradaydım" demek gibiydi.
01:54
So when I found a cheap camera on the subway,
43
99000
3000
Metroda ucuz bir fotoğraf makinesi bulunca
01:57
I started documenting those adventures with my friends
44
102000
4000
Arkadaşlarımla olan bu maceralarımızı belgelemeye başladım
02:01
and gave them back as photocopies --
45
106000
3000
ve fotokopi olarak geri verdim
02:04
really small photos just that size.
46
109000
3000
ufacık fotoğraflar olarak, bu boyutlarda.
02:12
That's how, at 17 years old,
47
117000
2000
Bu şekilde 17 yaşımdayken
02:14
I started pasting them.
48
119000
2000
onları yapıştırmaya başladım.
02:16
And I did my first "expo de rue,"
49
121000
2000
Ve ilk "expo de rue"mi gerçekleştirdim,
02:18
which means sidewalk gallery.
50
123000
2000
yani sokak sergimi.
02:20
And I framed it with color
51
125000
3000
Boyayla etraflarına çerçeve çizdim ki
02:23
so you would not confuse it with advertising.
52
128000
3000
reklam zannedilmesin.
02:28
I mean, the city's the best gallery I could imagine.
53
133000
3000
Hayal edebileceğim en güzel galeri şehrin kendisiydi.
02:31
I would never have to make a book and then present it to a gallery
54
136000
3000
Eserlerimi bir kitap haline getirip galeriye vermem ve
02:34
and let them decide
55
139000
2000
insanlara göstermek için yeterince iyi olup olmadığına
02:36
if my work was nice enough to show it to people.
56
141000
2000
karar vermelerini beklemem gerekmiyordu.
02:38
I would control it directly with the public
57
143000
3000
Eserlerimi sokaklarda,
02:41
in the streets.
58
146000
3000
halka doğrudan sunabilirdim.
02:44
So that's Paris.
59
149000
2000
Ve burası Paris.
02:46
I would change --
60
151000
2000
Gittiğim yerlere göre
02:48
depending on the places I would go --
61
153000
2000
serginin başlığını
02:50
the title of the exhibition.
62
155000
2000
değiştiriyordum.
02:52
That's on the Champs-Elysees.
63
157000
2000
Bu Şanzelize'de.
02:54
I was quite proud of that one.
64
159000
2000
Bununla çok gurur duyuyordum.
02:56
Because I was just 18
65
161000
2000
Çünkü henüz 18 yaşındaydım
02:58
and I was just up there on the top of the Champs-Elysees.
66
163000
2000
ve Şanzelize'nin en tepesindeydim.
03:00
Then when the photo left,
67
165000
2000
Daha sonra fotoğraf kaldırıldığında,
03:02
the frame was still there.
68
167000
2000
çerçevesi orada kaldı.
03:04
(Laughter)
69
169000
2000
(Kahkaha)
03:06
November 2005:
70
171000
2000
Kasım 2005:
03:08
the streets are burning.
71
173000
2000
sokaklar yanıyor.
03:10
A large wave of riots
72
175000
2000
Büyük bir isyan dalgası
03:12
had broken into the first projects of Paris.
73
177000
3000
Paris'in banliyölerini sardı.
03:16
Everyone was glued to the TV,
74
181000
2000
Herkes televizyona yapışmış,
03:18
watching disturbing, frightening images
75
183000
4000
mahallelerin uç kısımlarından
03:22
taken from the edge of the neighborhood.
76
187000
3000
rahatsız edici, dehşet verici görüntüleri izliyordu.
03:26
I mean, these kids, without control,
77
191000
3000
Yani, bu çocuklar kontrolden çıkmış bir şekilde
03:29
throwing Molotov cocktails,
78
194000
2000
molotof kokteylleri atıyor,
03:31
attacking the cops and the firemen,
79
196000
2000
polise ve itfaiyecilere saldırıyor,
03:33
looting everything they could in the shops.
80
198000
2000
dükkanları yağmalıyordu.
03:35
These were criminals, thugs, dangerous,
81
200000
3000
Bu adamlar sabıkalı, düzenbaz, tehlikeliydi,
03:38
destroying their own environment.
82
203000
3000
kendi çevrelerini yaymaya çalışıyorlardı.
03:41
And then I saw it -- could it be possible? --
83
206000
3000
Ve sonra bir de baktım ki... Bu mümkün müydü?
03:44
my photo on a wall
84
209000
3000
benim fotoğrafım bir duvarda
03:47
revealed by a burning car --
85
212000
3000
yanan bir araba sayesinde gözler önündeydi.
03:50
a pasting I'd done a year earlier --
86
215000
2000
Bir sene önce yapıştırmıştım onu,
03:52
an illegal one -- still there.
87
217000
3000
kaçak olarak, ve hala oradaydı.
03:55
I mean, these were the faces of my friends.
88
220000
2000
Bunlar arkadaşlarımın yüzleriydi.
03:57
I know those guys.
89
222000
2000
Onları tanıyorum.
03:59
All of them are not angels,
90
224000
2000
Hepsi birer melek değil belki,
04:01
but they're not monsters either.
91
226000
3000
ama bir canavar da değiller.
04:05
So it was kind of weird to see
92
230000
2000
Bu yüzden o gözlerin
04:07
those images and those eyes stare back at me through a television.
93
232000
4000
bir televizyon ekranından bana baktıklarını görmek biraz garipti.
04:11
So I went back there
94
236000
2000
O yüzden oraya
04:13
with a 28 mm lens.
95
238000
3000
28 mm'lik bir lens ile döndüm.
04:16
It was the only one I had at that time.
96
241000
2000
Zamanında bir tek o lensim vardı.
04:18
But with that lens,
97
243000
2000
Fakat onunla fotoğraf çekmek için
04:20
you have to be as close as 10 inches from the person.
98
245000
3000
karşınızdakinden 25 cm mesafede olmanız gerek.
04:23
So you can do it only with their trust.
99
248000
3000
Bu yüzden sadece onların güveni ile çekebilirsiniz.
04:26
So I took full portraits of people from Le Bosquet.
100
251000
4000
Sonra Le Bosquet'ten insanların dört tane portre fotoğrafını çektim.
04:30
They were making scary faces
101
255000
2000
Kendilerini karikatürize etmek için
04:32
to play the caricature of themselves.
102
257000
3000
korkunç surat ifadeleri takınıyorlardı.
04:47
And then I pasted huge posters everywhere
103
272000
3000
Sonra Paris'in burjuva bölgelerinde
04:50
in the bourgeois area of Paris
104
275000
2000
her tarafa devasa posterlerini astım,
04:52
with the name, age, even building number
105
277000
3000
üzerlerinde adamların ismleri, yaşları
04:55
of these guys.
106
280000
3000
hatta apartman numaraları bile yazıyordu.
05:04
A year later,
107
289000
2000
Bir sene sonra,
05:06
the exhibition was displayed in front of the city hall of Paris.
108
291000
3000
fotoğraflar Paris Belediye Binası'nin önünde sergilendi.
05:09
And we go from thug images,
109
294000
3000
Medya tarafından çalınmış
05:12
who've been stolen and distorted by the media,
110
297000
3000
ve çapıtılmış fotoğraflardan, kendilerini yansıtan
05:15
who's now proudly taking over his own image.
111
300000
3000
fotoğraflara geçiş yapıyoruz.
05:18
That's where I realized
112
303000
2000
İşte o anda
05:20
the power of paper and glue.
113
305000
3000
kağıt ve yapıştırıcının gücünü keşfettim.
05:30
So could art change the world?
114
315000
3000
Sanat dünyayı değiştirebilir mi?
05:33
A year later,
115
318000
2000
Bir sene sonra
05:35
I was listening to all the noise
116
320000
2000
Orta Doğu'yla ilgili çıkan
05:37
about the Middle East conflict.
117
322000
2000
patırtıları dinliyordum.
05:39
I mean, at that time, trust me,
118
324000
2000
İnanın bana o sıralar
05:41
they were only referring to the Israeli and Palestinian conflict.
119
326000
2000
sadece İsrail ve Filistin arasındaki çatışmadan bahsediyorlardı.
05:43
So with my friend Marco,
120
328000
2000
Biz de Marco diye bir arkadaşımla
05:45
we decided to go there
121
330000
2000
oraya gidip gerçek İsrailli ve Filistinliler'in
05:47
and see who are the real Palestinians and who are the real Israelis.
122
332000
3000
nasıl insanlar olduğunu görmeye karar verdik.
05:50
Are they so different?
123
335000
2000
Gerçekten çok mu farklılar?
05:52
When we got there, we just went in the street,
124
337000
3000
Oraya vardığımızda sokağa çıktık ve
05:55
started talking with people everywhere,
125
340000
3000
etraftaki insanlarla konuşmaya başladık
05:58
and we realized that things were a bit different
126
343000
2000
ve fark ettik ki durum medyanın abarttığından
06:00
from the rhetoric we heard in the media.
127
345000
3000
biraz daha farklı.
06:03
So we decided to take portraits
128
348000
2000
O yüzden aynı işi yapan
06:05
of Palestinians and Israelis
129
350000
2000
İsrailli ve Filistinliler'in
06:07
doing the same jobs --
130
352000
2000
portre fotoğraflarını çekmeye karar verdik,
06:09
taxi-driver, lawyer, cooks.
131
354000
3000
taksi şöförü, avukat, aşçı...
06:13
Asked them to make a face as a sign of commitment.
132
358000
3000
Ve bir surat ifadesi yapmalarını istedik,
06:16
Not a smile -- that really doesn't tell
133
361000
2000
Ama gülümseme değil, çünkü bu
06:18
about who you are and what you feel.
134
363000
2000
kim olduğunuzu ve hislerinizi tam olarak anlatmaz.
06:20
They all accepted
135
365000
2000
Hepsi fotoğraflarının
06:22
to be pasted next to the other.
136
367000
3000
yan yana basılmasını kabul etti.
06:25
I decided to paste
137
370000
2000
Sekiz tane İsrail ve Filistin şehrinde
06:27
in eight Israeli and Palestinian cities
138
372000
4000
duvarın iki tarafına da
06:31
and on both sides of the wall.
139
376000
3000
yapıştırmaya karar verdim.
06:34
We launched the biggest illegal art exhibition ever.
140
379000
3000
Dünyanın en büyük yasadışı sanat sergisini başlattık.
06:37
We called the project Face 2 Face.
141
382000
3000
Adını "Face 2 Face" (Yüz Yüze) Projesi koyduk.
06:40
The experts said, "No way.
142
385000
3000
Uzmanlar dedi ki "Kesinlikle olmaz.
06:43
The people will not accept.
143
388000
3000
İnsanlar kabul etmez.
06:46
The army will shoot you, and Hamas will kidnap you."
144
391000
2000
Ordu sizi vurur ya da Hamas kaçırır."
06:48
We said, "Okay, let's try and push as far as we can."
145
393000
3000
Biz ise "Tamam, gidebildiğimiz kadar ileri gideriz." dedik.
06:52
I love the way that people will ask me,
146
397000
2000
İnsanların bana sormaları çok hoşuma gidiyor,
06:54
"How big will my photo be?"
147
399000
2000
"Fotoğrafım ne boyutlarda olacak?"
06:56
"It will be as big as your house."
148
401000
3000
"Evin kadar büyük olacak."
06:59
When we did the wall, we did the Palestinian side.
149
404000
3000
Duvarın Filistin tarafına yapıştırdık.
07:02
So we arrived with just our ladders
150
407000
2000
Sadece merdivenlerimizle gittik
07:04
and we realized that they were not high enough.
151
409000
2000
ve fark ettik ki yeterince uzun değiller.
07:06
And so Palestinians guys say,
152
411000
2000
Filistinliler bize şöyle dedi,
07:08
"Calm down. No wait. I'm going to find you a solution."
153
413000
3000
"Sakin olun. Ya da bir dakika. Size bir çözüm bulacağım."
07:11
So he went to the Church of Nativity
154
416000
3000
Doğuş Kilisesi'ne gitti ve
07:14
and brought back an old ladder
155
419000
2000
eski bir merdiven getirdi,
07:16
that was so old that it could have seen Jesus being born.
156
421000
3000
o kadar eskiydi ki İsa'nın doğumunu görmüş bile olabilir.
07:19
(Laughter)
157
424000
2000
(Kahkaha)
07:21
We did Face 2 Face with only six friends,
158
426000
3000
Face 2 Face'yi sadece altı arkadaş yaptık,
07:24
two ladders, two brushes,
159
429000
3000
iki merdiven, iki fırça,
07:27
a rented car, a camera
160
432000
2000
kiralık bir araba, bir kamera
07:29
and 20,000 square feet of paper.
161
434000
3000
ve 1.900 metrekare kağıt ile.
07:32
We had all sorts of help
162
437000
2000
Her kesimden her insan
07:34
from all walks of life.
163
439000
3000
bize yardım etti.
07:39
Okay, for example, that's Palestine.
164
444000
2000
Mesela burası Filistin.
07:41
We're in Ramallah right now.
165
446000
2000
Şimdi Ramallah'tayız.
07:43
We're pasting portraits --
166
448000
2000
Portreler asıyoruz,
07:45
so both portraits in the streets in a crowded market.
167
450000
2000
iki portre de sokakta kalabalık bir pazar yerinde.
07:47
People come around us and start asking,
168
452000
3000
İnsanlar gelip sormaya başladı,
07:50
"What are you doing here?"
169
455000
2000
"Ne yapıyorsunuz burada?"
07:52
"Oh, we're actually doing an art project
170
457000
2000
"Ya biz bir sanat projesi yapıyoruz
07:54
and we are pasting an Israeli and a Palestinian doing the same job.
171
459000
3000
ve aynı işi yapan bir İsrailli ve bir Filistinli asıyoruz duvara.
07:57
And those ones are actually two taxi-drivers."
172
462000
3000
Bu ikisi taksi şoförü."
08:00
And then there was always a silence.
173
465000
3000
Her seferinde bir sessizlik olurdu.
08:03
"You mean you're pasting an Israeli face --
174
468000
3000
"Yani poz vermiş bir İsraillinin suratını mı
08:06
doing a face -- right here?"
175
471000
2000
yapıştırıyorsunuz buraya?"
08:08
"Well, yeah, yeah, that's part of the project."
176
473000
3000
"Evet öyle, bu projenin bir parçası."
08:11
And I would always leave that moment,
177
476000
2000
O anın yaşanmasına izin verirdim,
08:13
and we would ask them,
178
478000
2000
ve sonra sorardık,
08:15
"So can you tell me who is who?"
179
480000
3000
"Peki söyleyebilir misin hangisi hangisi ?"
08:18
And most of them couldn't say.
180
483000
2000
Ve büyük çoğunluğu ayırt edemezdi.
08:20
(Applause)
181
485000
6000
(Alkış)
08:26
We even pasted on Israeli military towers,
182
491000
3000
İsrail ordusunun kulelerine bile yapıştırdık,
08:29
and nothing happened.
183
494000
2000
ve hiçbir şey olmadı.
08:31
When you paste an image, it's just paper and glue.
184
496000
3000
Bir fotoğraf yapıştırmak kağıt ve yapıştırıcıdan ibarettir.
08:34
People can tear it, tag on it, or even pee on it --
185
499000
3000
İnsanlar bunu yırtabilir, karalayabilir hatta üzerine işeyebilir,
08:37
some are a bit high for that, I agree --
186
502000
2000
tabii bazıları bunun için falza yüksek ama...
08:39
but the people in the street,
187
504000
2000
sonuçta galeri sahibi
08:41
they are the curator.
188
506000
2000
sokaktaki insanlar.
08:43
The rain and the wind will take them off anyway.
189
508000
2000
Yağmurla rüzgar onları yırtacak her şekilde.
08:45
They are not meant to stay.
190
510000
2000
Amaç sonsuza kadar kalmaları değil.
08:47
But exactly four years after,
191
512000
3000
Ama tam olarak dört yıl sonra
08:50
the photos, most of them are still there.
192
515000
3000
çoğu fotoğraflar hala orada oluyor.
08:53
Face 2 Face demonstrated
193
518000
2000
Face 2 Face gösterdi ki
08:55
that what we thought impossible was possible --
194
520000
3000
bizim imkansız sandığımız şey aslında mümkün
08:58
and, you know what, even easy.
195
523000
2000
ve biliyor musunuz, kolay da.
09:00
We didn't push the limit;
196
525000
2000
Biz sınırları zorlamadık,
09:02
we just showed that they were further than anyone thought.
197
527000
3000
sadece herkesin sandığından daha ileride olduğumuzu gösterdik.
09:07
In the Middle East, I experienced my work
198
532000
2000
Orta Doğu'da işimi
09:09
in places without [many] museums.
199
534000
2000
pek müze olmayan yerlerde yaptım.
09:11
So the reactions in the street
200
536000
3000
Ve sokaklardaki bu yol
09:14
were kind of interesting.
201
539000
2000
çok ilginçti.
09:16
So I decided to go further in this direction
202
541000
2000
Ben de bu yolu takip etmeye ve
09:18
and go in places where there were zero museums.
203
543000
4000
hiç müze olmayan yerlere gitmeye karar verdim.
09:24
When you go in these developing societies,
204
549000
3000
Bu gelişmekte olan toplumlarda
09:27
women are the pillars of their community,
205
552000
3000
toplumun direği kadınlar,
09:30
but the men are still the ones holding the streets.
206
555000
3000
ama sokakları tutan hala erkekler.
09:33
So we were inspired to create a project
207
558000
3000
Biz de erkeklerin kadınlara
09:36
where men will pay tribute to women
208
561000
3000
fotoğraflarını yapıştırarak hürmet ettiği
09:39
by posting their photos.
209
564000
3000
bir proje başlatmak için esinlendik.
09:42
I called that project Women Are Heroes.
210
567000
4000
Bu projeye "Women Are Heroes" (Kadınlar Kahramandır) adını verdim.
09:46
When I listened to all the stories
211
571000
2000
Tüm bu hikayeleri dinlerken
09:48
everywhere I went on the continents,
212
573000
2000
gittiğim tüm kıtalarda
09:50
I couldn't always understand
213
575000
2000
her zaman anlayamıyordum
09:52
the complicated circumstances of their conflict.
214
577000
3000
çatışmalarının koşulları karmaşıktı.
09:55
I just observed.
215
580000
3000
sadece gözlemledim.
09:58
Sometimes there was no words,
216
583000
3000
Bazen kelimeler ya da cümleler yoktu,
10:01
no sentence, just tears.
217
586000
3000
sadece göz yaşları vardı.
10:04
I just took their pictures
218
589000
3000
Sadece fotoğraflarını çektim,
10:07
and pasted them.
219
592000
3000
ve yapıştırdım.
10:11
Women Are Heroes took me around the world.
220
596000
3000
Women Are Heroes beni dünyanın dört bir yanına götürdü.
10:14
Most of the places I went to,
221
599000
2000
Gittiğim çoğu yere gitmeye
10:16
I decided to go there
222
601000
2000
medyada duymuş olduğum için
10:18
because I've heard about it through the media.
223
603000
2000
karar verdim.
10:20
So for example, in June 2008,
224
605000
2000
Mesela Haziran 2008'de
10:22
I was watching TV in Paris,
225
607000
2000
Paris'te televizyonumu izliyordum ve
10:24
and then I heard about this terrible thing
226
609000
2000
Rio de Janeiro'da olan korkunç bir olaya
10:26
that happened in Rio de Janeiro --
227
611000
2000
rastladım.
10:28
the first favela of Brazil named Providencia.
228
613000
4000
Brezilya'nın ilk kenar mahallesi Providencia'da
10:32
Three kids -- that was three students --
229
617000
3000
üç çocuk, yani üç öğrenci
10:35
were [detained] by the army
230
620000
2000
üzerlerinde kimlik olmadığı için
10:37
because they were not carrying their papers.
231
622000
2000
ordu tarafından alıkonuyor.
10:39
And the army took them,
232
624000
2000
Ordu onları alıyor ve
10:41
and instead of bringing them to the police station,
233
626000
3000
karakola götürmek yerine
10:44
they brought them to an enemy favela
234
629000
3000
düşman bir mahalleye götürüyor ve
10:47
where they get chopped into pieces.
235
632000
2000
çocuklar orada doğranıyor.
10:49
I was shocked.
236
634000
2000
Şok olmuştum.
10:51
All Brazil was shocked.
237
636000
2000
Tüm Brezilya şok olmuştu.
10:53
I heard it was one of the most violent favelas,
238
638000
3000
En vahşi kenar mahallelerden biri olduğunu duymuştum
10:56
because the largest drug cartel controls it.
239
641000
3000
çünkü büyük bir uyuşturucu çetesinin kontrolündeydi.
10:59
So I decided to go there.
240
644000
2000
Ve oraya gitmeye kara verdim.
11:01
When I arrived --
241
646000
2000
Oraya vardığımda
11:03
I mean, I didn't have any contact with any NGO.
242
648000
3000
herhangi bir sivil toplum kuruluşuyla bağlantım yoktu.
11:06
There was none in place -- no association, no NGOs, nothing --
243
651000
3000
Hiçbir şey yoktu, ne turizm acentası, ne bir dernek,
11:09
no eyewitnesses.
244
654000
2000
ne bir tanık, hiçbir şey...
11:11
So we just walked around,
245
656000
2000
Biz sadece sokaklarda dolandık
11:13
and we met a woman,
246
658000
2000
ve bir kadına rastladık
11:15
and I showed her my book.
247
660000
2000
ona kitabımı gösterdim.
11:17
And she said, "You know what?
248
662000
2000
Dedi ki: "Biliyor musun,
11:19
We're hungry for culture.
249
664000
2000
biz kültüre açız.
11:21
We need culture out there."
250
666000
3000
Bizim kültüre ihtiyacımız var."
11:24
So I went out and I started with the kids.
251
669000
3000
Ben de dışarı çıktım ve çocuklarla başladım.
11:27
I just took a few photos of the kids,
252
672000
2000
Çocukların birkaç fotoğrafını çektim,
11:29
and the next day I came with the posters and we pasted them.
253
674000
3000
sonraki gün posterlerle çıkageldim ve onları yapıştırdık.
11:32
The day after, I came back and they were already scratched.
254
677000
3000
Ertesi gün döndüğümde çoktan üzerleri çizilmişti.
11:35
But that's okay.
255
680000
2000
Ama bu sorun değil.
11:37
I wanted them to feel that this art belongs to them.
256
682000
3000
Bu sanatın onlara ait olduğunu hissetmelerini istedim.
11:41
Then the next day, I held a meeting on the main square
257
686000
3000
Bir sonraki gün ana meydanda bir toplantı yaptım
11:44
and some women came.
258
689000
2000
ve bazı kadınlar geldi.
11:46
They were all linked to the three kids that got killed.
259
691000
4000
Hepsi de öldürülen üç çocukla bağlantılıydı.
11:51
There was the mother, the grandmother, the best friend --
260
696000
3000
Anne, büyükanne, en yakın arkadaşları oradaydı.
11:54
they all wanted to shout the story.
261
699000
3000
Hepsi de hikayeyi haykırmak istiyordu.
11:58
After that day,
262
703000
2000
O günden sonra,
12:00
everyone in the favela gave me the green light.
263
705000
3000
mahalledeki herkes bana izin verdi.
12:03
I took more photos, and we started the project.
264
708000
3000
Daha fazla fotoğraf çektim ve projeye başladık.
12:06
The drug lords were kind of worried
265
711000
2000
Orada film çekmemiz
12:08
about us filming in the place,
266
713000
2000
uyuşturucu tacirlerini endişelendirmişti,
12:10
so I told them, "You know what?
267
715000
2000
ben de dedim ki, "Biliyor musunuz,
12:12
I'm not interested in filming the violence and the weapons.
268
717000
2000
ben şiddeti ya da silahları çekmekle ilgilenmiyorum.
12:14
You see that enough in the media.
269
719000
2000
Bunları medyada yeterince görüyoruz.
12:16
What I want to show is the incredible life and energy.
270
721000
2000
Benim göstermek istediğim buradaki muhteşem hayat.
12:18
I've been seeing it around me the last few days."
271
723000
3000
Ve son birkaç gündür bunu etrafımda gözlemledim."
12:22
So that's a really symbolic pasting,
272
727000
2000
Bu gerçekten sembolik bir işti,
12:24
because that's the first one we did that you couldn't see from the city.
273
729000
3000
çünkü şehirden görülemeyen ilk poster yapıştırmamızdı.
12:27
And that's where the three kids got arrested,
274
732000
3000
Ve burası üç çocuğun tutuklandıkları yer,
12:30
and that's the grandmother of one of them.
275
735000
3000
bu da içlerinden birinin büyükannesi.
12:33
And on that stairs,
276
738000
2000
Ve bu merdivenler de,
12:35
that's where the traffickers always stand
277
740000
2000
kaçakçıların hep bulunduğu yer
12:37
and there's a lot of exchange of fire.
278
742000
2000
ve burada pek çok ateş ediliyor.
12:39
Everyone there understood the project.
279
744000
3000
Oradaki herkes projeyi anlamıştı.
12:43
And then we pasted everywhere -- the whole hill.
280
748000
3000
Daha sonra her yere, tüm tepeye yapıştırdık.
12:46
(Applause)
281
751000
10000
(Alkış)
12:56
What was interesting is that the media couldn't get in.
282
761000
2000
İlginç olan şey, medyanın giremiyor olmasıydı.
12:58
I mean, you should see that.
283
763000
2000
Yani, görmeliydiniz.
13:00
They would have to film us from a really long distance by helicopter
284
765000
3000
Bizi helikopterle epey uzak bir mesafeden
13:03
and then have a really long lens,
285
768000
2000
uzun bir objektifle çekmek zorundalardı,
13:05
and we would see ourselves, on TV, pasting.
286
770000
2000
ve kendimizi televizyonda yapıştırırken görürdük.
13:07
And they would put a number: "Please call this number
287
772000
2000
Ve bir numara verip "Preovidencia' da ne olduğunu
13:09
if you know what's going on in Providencia."
288
774000
2000
biliyorsanız lütfen bu numarayı arayın." derlerdi.
13:11
We just did a project and then left
289
776000
3000
Biz sadece projeyi gerçekleştirip döndük
13:14
so the media wouldn't know.
290
779000
2000
o yüzden medyanın haberi olamadı.
13:16
So how can we know about the project?
291
781000
2000
Peki proje hakkında nasıl bir şeyler öğrenebilirlerdi?
13:18
So they had to go and find the women
292
783000
3000
Gidip o kadınları bulmaları ve onlardan
13:21
and get an explanation from them.
293
786000
2000
açıklamalarını istemeleri gerekiyordu.
13:23
So you create a bridge between the media
294
788000
3000
Böylece medya ve bu anonim kadınlar arasında
13:26
and the anonymous women.
295
791000
3000
bir köprü yaratmış olduk.
13:29
We kept traveling.
296
794000
2000
Gezmeye devam ettik.
13:31
We went to Africa, Sudan, Sierra Leone,
297
796000
2000
Afrika'ya, Sudan'a, Sierra Leone'ye,
13:33
Liberia, Kenya.
298
798000
2000
Liberya'ya, Kenya'ya gittik.
13:35
In war-torn places like Monrovia,
299
800000
2000
Monrovya gibi savaştan harap olmuş yerlerde
13:37
people come straight to you.
300
802000
2000
insanlar doğrudan size geliyor.
13:39
I mean, they want to know what you're up to.
301
804000
2000
Ne yaptığınızı öğrenmek istiyorlar.
13:41
They kept asking me, "What is the purpose of your project?
302
806000
3000
Bana sürekli "Projenin amacı nedir?" diye sordular.
13:44
Are you an NGO? Are you the media?"
303
809000
3000
"Sivil toplum örgütünden misin, medyadan mısın?"
13:47
Art. Just doing art.
304
812000
3000
Sanat. Sadece sanat yapıyorum.
13:50
Some people question, "Why is it in black and white?
305
815000
2000
Kimileri "Niye siyah-beyaz?" diye sordu.
13:52
Don't you have color in France?"
306
817000
2000
"Fransa'da renkli boya yok mu?"
13:54
(Laughter)
307
819000
2000
(Kahkaha)
13:56
Or they tell you, "Are these people all dead?"
308
821000
2000
Ya da "Bu insanların hepsi ölü mü?" diyorlardı.
13:58
Some who understood the project would explain it to others.
309
823000
3000
Projeyi anlayanlar diğerlerine açıklıyordu.
14:01
And to a man who did not understand, I heard someone say,
310
826000
3000
Ve birisinin, ne olduğunu anlamayan birine şunu dediğini duydum,
14:04
"You know, you've been here for a few hours
311
829000
3000
"Şimdi birkaç saattir buradasın
14:07
trying to understand, discussing with your fellows.
312
832000
3000
arkadaşlarınla tartışıp ne olduğunu anlamaya çalışıyorsun.
14:10
During that time, you haven't thought about
313
835000
2000
Bu süre içinde, yarın ne yiyeceğim diye
14:12
what you're going to eat tomorrow.
314
837000
2000
düşünmedin.
14:14
This is art."
315
839000
3000
Sanat budur."
14:17
I think it's people's curiosity
316
842000
3000
İnsanları projeye katılmaya
14:20
that motivates them
317
845000
3000
teşvik eden şey
14:23
to come into the projects.
318
848000
2000
merak bence.
14:25
And then it becomes more.
319
850000
2000
Ve sonra daha büyük bir şeye dönüşüyor,
14:27
It becomes a desire, a need, an armor.
320
852000
3000
tutkuya, ihtiyaca...
14:31
On this bridge that's in Monrovia,
321
856000
3000
Monrovya'daki bu köprüde
14:34
ex-rebel soldiers helped us pasting a portrait
322
859000
3000
eski isyancı bir asker, savaşta tecavüze uğramış bir kadının
14:37
of a woman that might have been raped during the war.
323
862000
3000
portresini yapıştırmamıza yardım etti.
14:40
Women are always the first ones targeted
324
865000
2000
Çatışma esnasında ilk hedef alınanlar
14:42
during conflict.
325
867000
3000
kadınlar oluyor.
14:45
This is Kibera, Kenya,
326
870000
2000
Burası Kibera, Kenya,
14:47
one of the largest slums of Africa.
327
872000
3000
Afrika'nın en büyük kenar mahallelerinden.
14:50
You might have seen images about the post-election violence
328
875000
3000
2008'de gerçekleşen seçim sonrası şiddetle ilgili
14:53
that happened there in 2008.
329
878000
3000
fotoğraflar görmüş olabilirsiniz.
14:57
This time we covered the roofs of the houses,
330
882000
2000
Bu sefer evlerin çatılarını kapladık,
14:59
but we didn't use paper,
331
884000
3000
fakat kağıt kullanmadık,
15:02
because paper doesn't prevent the rain
332
887000
3000
çünkü kağıt yağmurun eve sızmasına
15:05
from leaking inside the house --
333
890000
2000
engel olmaz,
15:07
vinyl does.
334
892000
2000
ama vinil engeller.
15:09
Then art becomes useful.
335
894000
2000
Böylece sanat kullanışlı oluyor.
15:11
So the people kept it.
336
896000
2000
Bu yüzden insanlar da koruyor.
15:13
You know what I love is, for example, when you see the biggest eye there,
337
898000
3000
En hoşuma giden şey ise, mesela şurada en büyük gözü oluşturan
15:16
there are so [many] houses inside.
338
901000
2000
bir sürü ev var.
15:18
And I went there a few months ago --
339
903000
2000
Ve birkaç ay önce gittiğimde
15:20
photos are still there -- and it was missing a piece of the eye.
340
905000
3000
fotoğraflar hala oradaydı ama gözün bir parçası eksikti.
15:23
So I asked the people what happened.
341
908000
2000
İnsanlara gidip ne olduğunu sordum.
15:25
"Oh, that guy just moved."
342
910000
2000
"Ha o mu, o adam taşındı."
15:27
(Laughter)
343
912000
4000
(Kahkaha)
15:31
When the roofs were covered, a woman said as a joke,
344
916000
3000
Çatıları kapladığımızda, bir kadın şaka olarak
15:34
"Now God can see me."
345
919000
2000
"Şimdi Tanrı beni görebiliyor." dedi.
15:36
When you look at Kibera now,
346
921000
2000
Şimdi Kibera'ya baktığınızda,
15:38
they look back.
347
923000
2000
onlar da size bakıyor.
15:44
Okay, India.
348
929000
2000
Hindistan'a gelelim.
15:46
Before I start that, just so you know,
349
931000
2000
Anlatmaya başlamadan önce bilmenizi isterim ki
15:48
each time we go to a place, we don't have authorization,
350
933000
2000
gittiğimiz hiçbir yerde turist rehberimiz olmadı,
15:50
so we set up like commandos --
351
935000
2000
komandolar gibi giriştik,
15:52
we're a group of friends who arrive there,
352
937000
2000
oraya gitmiş duvarlara yapıştırmaya çalışan
15:54
and we try to paste on the walls.
353
939000
2000
bir grup arkadaştık.
15:56
But there are places where you just can't paste on a wall.
354
941000
3000
Ama böyle yerlerde öylece her istediğinizi yapıştıramıyorsunuz.
15:59
In India it was just impossible to paste.
355
944000
3000
Hindistan'da bunu yapmak mümkün değildi.
16:02
I heard culturally and because of the law,
356
947000
3000
Kültürel ve yasal olarak, yapıştırdığımız ilk posterle
16:05
they would just arrest us at the first pasting.
357
950000
3000
bizi tutuklarlardı.
16:08
So we decided to paste white,
358
953000
2000
Biz de beyaz kağıt yapıştırmaya karar verdik.
16:10
white on the walls.
359
955000
2000
Duvarlara beyaz kağıt...
16:12
So imagine white guys pasting white papers.
360
957000
2000
Düşünün ki beyaz adamlar beyaz kağıt yapıştırıyor.
16:14
So people would come to us and ask us,
361
959000
2000
İnsanlar bize gelip sordular,
16:16
"Hey, what are you up to?"
362
961000
2000
"Ne yapıyorsunuz siz?"
16:18
"Oh, you know, we're just doing art." "Art?"
363
963000
3000
"Hiç, sanat işte." "Sanat?"
16:22
Of course, they were confused.
364
967000
2000
Kafaları karışmıştı tabii.
16:24
But you know how India has a lot of dust in the streets,
365
969000
3000
Ama Hindistan'ın sokakları epey tozludur,
16:27
and the more dust you would have
366
972000
2000
ve ne kadar çok toz
16:29
going up in the air,
367
974000
2000
havada uçuşursa,
16:31
on the white paper you can almost see,
368
976000
3000
beyaz kağıt üzerinde neredeyse görebilirsiniz,
16:34
but there is this sticky part
369
979000
2000
ama yapışkan bir kısım da var,
16:36
like when you reverse a sticker.
370
981000
2000
bir yapıştırmayı tersine çevrimişsiniz gibi.
16:38
So the more dust you have, the more it will reveal the photo.
371
983000
3000
Bu yüzden ne kadar çok toz olursa, fotoğrafı o kadar ortaya çıkarır.
16:41
So we could just walk in the street during the next days
372
986000
3000
Sonraki günler sokakta dolanıp, fotoğrafların kendi kendilerine
16:44
and the photos would get revealed by themselves.
373
989000
2000
belirmelerini izledik.
16:46
(Applause)
374
991000
7000
(Alkış)
16:53
Thank you.
375
998000
2000
Teşekkür ederim.
16:56
So we didn't get caught this time.
376
1001000
2000
Bu sefer yakalanmadık.
17:01
Each project -- that's a film
377
1006000
2000
Her proje,
17:03
from Women Are Heroes.
378
1008000
3000
bu Women Are Heroes'den bir film.
17:06
(Music)
379
1011000
3000
(Müzik)
17:09
Okay.
380
1014000
2000
Evet.
17:11
For each project we do
381
1016000
2000
Yaptığımız her proje için
17:13
a film.
382
1018000
2000
bir film.
17:15
And most of what you see -- that's a trailer from "Women Are Heroes" --
383
1020000
3000
Ve gördüğünüzün çoğu, bu Women Are Heroes'den bir fragman,
17:18
its images, photography,
384
1023000
3000
resimleri, fotoğrafları,
17:21
taken one after the other.
385
1026000
3000
birbiri ardına çekildi.
17:42
And the photos kept traveling even without us.
386
1047000
3000
Ve fotoğraf bizden sonra da dolaşmaya devam etti.
18:21
(Laughter)
387
1086000
2000
(Kahkaha)
18:23
(Applause)
388
1088000
10000
(Alkış)
18:33
Hopefully, you'll see the film,
389
1098000
2000
Umarım filmi izlersiniz ve
18:35
and you'll understand the scope of the project
390
1100000
2000
projenin amacını ve insanların bu fotoğrafları gördüklerinde
18:37
and what the people felt when they saw those photos.
391
1102000
2000
hissettiklerini anlarsınız.
18:39
Because that's a big part of it. There's layers behind each photo.
392
1104000
3000
Çünkü bu, önemli bir parça. Her fotoğrafın ardında bir katman var.
18:42
Behind each image is a story.
393
1107000
3000
Her resimin ardında bir hikaye var.
18:45
Women Are Heroes created a new dynamic
394
1110000
2000
Women Are Heroes her toplulukta
18:47
in each of the communities,
395
1112000
2000
yeni bir dinamik oluşturdu,
18:49
and the women kept that dynamic after we left.
396
1114000
3000
ve kadınlar bu dinamiği biz gittikten sonra da korudu.
18:52
For example, we did books -- not for sale --
397
1117000
3000
Mesela kitaplar bastık, satmak için değil,
18:55
that all the community would get.
398
1120000
2000
o topluluklara dağıtılmak üzere.
18:57
But to get it, they would have to [get] it signed by one of the women.
399
1122000
4000
Ama almak için, bir kadına imzalatmaları gerekiyordu.
19:01
We did that in most of the places.
400
1126000
2000
Bunu çoğu yerde yaptık.
19:03
We go back regularly.
401
1128000
2000
Düzenli olarak ziyaret ediyoruz.
19:05
And so in Providencia, for example, in the favela,
402
1130000
3000
Mesela Providencia'da, kenar mahallede,
19:08
we have a cultural center running there.
403
1133000
2000
denetimimizde olan bir merkezimiz var.
19:10
In Kibera, each year we cover more roofs.
404
1135000
2000
Kibera'da her sene daha çok çatıyı kaplıyoruz.
19:12
Because of course, when we left, the people who were just at the edge of the project
405
1137000
3000
Çünkü biz döndüğümüzde, projenin kenarındaki evlerdeki insanlar da
19:15
said, "Hey, what about my roof?"
406
1140000
3000
"Ya benim çatım?" dediler.
19:18
So we decided to come the year after
407
1143000
2000
Biz de sonraki sene dönüp, projeyi
19:20
and keep doing the project.
408
1145000
3000
devam ettirmeye karar verdik.
19:23
A really important point for me
409
1148000
2000
Benim için çok önemli bir nokta da,
19:25
is that I don't use any brand or corporate sponsors.
410
1150000
3000
herhangi bir marka ya da sponsor kullanmamam.
19:28
So I have no responsibility
411
1153000
2000
Bu yüzden sorumluğum
19:30
to anyone but myself
412
1155000
2000
sadece kendime ve
19:32
and the subjects.
413
1157000
2000
oradaki insanlara.
19:34
(Applause)
414
1159000
4000
(Alkış)
19:38
And that is for me
415
1163000
2000
Ve bu da bana göre
19:40
one of the more important things in the work.
416
1165000
2000
eserin en önemli parçalarından biri.
19:42
I think, today,
417
1167000
2000
Bence bugün
19:44
as important as the result is the way you do things.
418
1169000
3000
sonuç kadar önemli bir şey de, yapış şekliniz.
19:47
And that has always been a central part of the work.
419
1172000
3000
Ve bu da hep işin bir parçası olmuştur.
19:51
And what's interesting is that fine line that I have
420
1176000
2000
Ve ilginç olan da, benim resimler ve reklam arasındaki
19:53
with images and advertising.
421
1178000
2000
ince çizgimdir.
19:55
We just did some pasting in Los Angeles
422
1180000
2000
Los Angeles'te de başka bir proje için
19:57
on another project in the last weeks.
423
1182000
3000
yapıştırmalar yaptık.
20:00
And I was even invited to cover the MOCA museum.
424
1185000
4000
Ve MOCA müzesini kaplamaya bile çağırıldım.
20:04
But yesterday the city called them and said,
425
1189000
2000
Ama dün aradılar ve dediler ki,
20:06
"Look, you're going to have to tear it down.
426
1191000
2000
"Bunları çıkarmak zorundayız.
20:08
Because this can be taken for advertising,
427
1193000
2000
Çünkü reklam zannedilebilir,
20:10
and because of the law,
428
1195000
2000
ve yasa yüzünden,
20:12
it has to be taken down."
429
1197000
2000
çıkarılmak zorunda."
20:14
But tell me, advertising for what?
430
1199000
3000
Ama söyler misiniz, neyin reklamı?
20:17
The people I photograph
431
1202000
2000
Fotoğrafını çektiğim insanlar
20:19
were proud to participate in the project
432
1204000
2000
projeye katılmaktan ve fotoğraflarının
20:21
and to have their photo in the community.
433
1206000
2000
toplulukta olmasından gurur duyuyordu.
20:23
But they asked me for a promise basically.
434
1208000
2000
Ama benden bir söz vermemi istemişlerdi.
20:25
They asked me, "Please, make our story travel with you."
435
1210000
4000
Bana "Lütfen hikayemiz de seninle dolaşsın" dediler.
20:29
So I did. That's Paris.
436
1214000
3000
Ben de öyle yaptım. Burası Paris.
20:32
That's Rio.
437
1217000
2000
Bu Rio.
20:34
In each place, we built exhibitions with a story, and the story traveled.
438
1219000
4000
Her yerde, sergileri bir hikaye üzerine kurduk, ve hikaye dolşatı.
20:38
You understand the full scope of the project.
439
1223000
2000
Projenin esas amacını anlıyorsunuz.
20:40
That's London.
440
1225000
3000
Burası Londra,
20:43
New York.
441
1228000
2000
New York.
20:45
And today, they are with you in Long Beach.
442
1230000
3000
Ve bugün, Long Beach'te sizinleler.
20:49
All right, recently I started a public art project
443
1234000
3000
Geçenlerde halka açık bir sanat projesi başlattım
20:52
where I don't use my artwork anymore.
444
1237000
3000
ve bu projede kendi eserlerimi kullanmıyorum.
20:55
I use Man Ray, Helen Levitt,
445
1240000
3000
Man Ray, Helen Levitt, Giacomelli
20:58
Giacomelli, other people's artwork.
446
1243000
2000
ve diğerlerinden eserler kullanıyorum.
21:00
It doesn't matter today if it's your photo or not.
447
1245000
3000
Bugün artık fotoğrafın size ait olup olmadığı önemsiz.
21:03
The importance is what you do
448
1248000
2000
Önemli olan bu fotoğraflarla
21:05
with the images,
449
1250000
2000
ne yaptığınız
21:07
the statement it makes where it's pasted.
450
1252000
3000
ve yapıştırdığınız yerde verdiği mesaj.
21:10
So for example, I pasted the photo of the minaret
451
1255000
3000
Mesela İsviçre'de minareleri yasaklayan oylamadan
21:13
in Switzerland
452
1258000
2000
birkaç hafta sonra
21:15
a few weeks after they voted the law forbidding minarets in the country.
453
1260000
4000
bir minare fotoğrafı yapıştırdım.
21:19
(Applause)
454
1264000
6000
(Alkış)
21:25
This image of three men wearing gas masks
455
1270000
3000
Gaz maskesi takan üç adamın fotoğrafı
21:28
was taken in Chernobyl originally,
456
1273000
2000
esasen Çernobil'de çekildi
21:30
and I pasted it in Southern Italy,
457
1275000
3000
ve bunu Güney İtalya'da mafyanın
21:33
where the mafia sometimes bury the garbage under the ground.
458
1278000
4000
toprağa çöp gömdüğü bir yere yapıştırdım.
21:39
In some ways, art can change the world.
459
1284000
2000
Bazen sanat dünyayı değiştirebilir.
21:41
Art is not supposed to change the world,
460
1286000
2000
Sanatın dünyayı ve somut şeyleri değil,
21:43
to change practical things,
461
1288000
2000
algıları değiştirmesi
21:45
but to change perceptions.
462
1290000
2000
gerekir.
21:47
Art can change
463
1292000
2000
Sanat, dünyaya bakış açımızı
21:49
the way we see the world.
464
1294000
2000
değiştirebilir.
21:51
Art can create an analogy.
465
1296000
3000
Sanat bir mukayese yaratır.
21:54
Actually the fact that art cannot change things
466
1299000
3000
Sanatın bir şeyleri değiştiremediği gerçeği
21:57
makes it a neutral place
467
1302000
2000
onu tarafsız bir bölge yapar
21:59
for exchanges and discussions,
468
1304000
3000
değiş tokuş ve tartışmaya açık hale getirir,
22:02
and then enables you to change the world.
469
1307000
3000
ve bu şekilde dünyayı değiştirmenizi sağlar.
22:05
When I do my work,
470
1310000
2000
Ben işimi yaparken
22:07
I have two kinds of reactions.
471
1312000
2000
iki tür tepki alıyorum.
22:09
People say, "Oh, why don't you go in Iraq or Afghanistan.
472
1314000
3000
İnsanlar ya "Niye Irak'a ya da Afganistan'a gitmiyorsun?
22:12
They would be really useful."
473
1317000
2000
Bu çok yararlı olabilir." diyor,
22:14
Or, "How can we help?"
474
1319000
3000
ya da "Biz nasıl yardım edebiliriz?"
22:17
I presume that you belong to the second category,
475
1322000
3000
Sizin ikinci kategoride olduğunuzu düşünüyorum
22:20
and that's good,
476
1325000
2000
ve bu iyi bir şey
22:22
because for that project,
477
1327000
2000
çünkü bu proje için
22:24
I'm going to ask you to take the photos
478
1329000
2000
fotoğraf çekmenizi ve onları yapıştırmanızı
22:26
and paste them.
479
1331000
3000
isteyeceğim.
22:29
So now my wish is:
480
1334000
2000
Sonuç olarak benim dileğim:
22:31
(mock drum roll)
481
1336000
2000
(şakadan trampet çalar)
22:33
(Laughter)
482
1338000
2000
(Kahkaha)
22:36
I wish for you to stand up
483
1341000
3000
Küresel bir sanat projesine katılarak
22:39
for what you care about
484
1344000
3000
değer verdiğiniz şeyleri
22:42
by participating in a global art project,
485
1347000
3000
savunmanızı diliyorum,
22:45
and together we'll turn the world inside out.
486
1350000
5000
böylece hep beraber dünyayı ters düz edeceğiz.
22:51
And this starts right now.
487
1356000
2000
Ve bu şu an başlıyor.
22:53
Yes, everyone in the room.
488
1358000
2000
Evet, salondaki herkes.
22:55
Everyone watching.
489
1360000
3000
İzleyen herkes.
22:58
I wanted that wish
490
1363000
2000
Bu dileğin
23:00
to actually start now.
491
1365000
2000
şu an başlamasını istedim.
23:02
So a subject you're passionate about, a person who you want to tell their story
492
1367000
3000
Tutku duyduğunuz bir konu, hikayesini anlatmak istediğiniz bir insan,
23:05
or even your own photos --
493
1370000
2000
hatta kendi fotoğraflarınız...
23:07
tell me what you stand for.
494
1372000
2000
bana neyi savunduğunuzu söyleyin.
23:09
Take the photos, the portraits,
495
1374000
2000
Fotoğrafları, protreleri alın ve
23:11
upload it -- I'll give you all the details --
496
1376000
3000
bilgisayara yükleyin, detayları vereceğim
23:14
and I'll send you back your poster. Join by groups
497
1379000
3000
ve size poster halinde göndereceğin. Gruplar halinde katılın
23:17
and reveal things to the world.
498
1382000
3000
ve istediklerinizi dünyanın gözleri önüne serin.
23:20
The full data is on the website --
499
1385000
3000
Tam bilgi bu internet sitesinde:
23:23
insideoutproject.net --
500
1388000
2000
insideoutproject.net
23:25
that is launching today.
501
1390000
3000
ve bugün açılıyor.
23:28
What we see changes who we are.
502
1393000
2000
Gördüklerimiz, kim olduğumuzu değiştirir.
23:30
When we act together,
503
1395000
2000
Beraber hareket ettiğimizde
23:32
the whole thing is much more than the sum of the parts.
504
1397000
3000
ortaya çıkan, parçaların toplamından çok daha fazlasıdır.
23:36
So I hope that, together, we'll create something
505
1401000
2000
Umarım beraber, tüm dünyanın hatırlayacağı
23:38
that the world will remember.
506
1403000
2000
bir şey yaratırız.
23:40
And this starts right now and depends on you.
507
1405000
3000
Bu şimdi başlıyor, ve size bağlı.
23:43
Thank you.
508
1408000
2000
Teşekkür ederim.
23:45
(Applause)
509
1410000
7000
(Alkış)
23:52
Thank you.
510
1417000
2000
Teşekkür ederim.
23:54
(Applause)
511
1419000
8000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
JR - Street artistWith a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face.
Why you should listen
Working anonymously, pasting his giant images on buildings, trains and bridges, the often-guerrilla artist JR forces us to see each other. Traveling to distant, often dangerous places -- the slums of Kenya, the favelas of Brazil -- he infiltrates communities, befriending inhabitants and recruiting them as models and collaborators. He gets in his subjects’ faces with a 28mm wide-angle lens, resulting in portraits that are unguarded, funny, soulful, real, that capture the sprits of individuals who normally go unseen. The blown-up images pasted on urban surfaces -– the sides of buses, on rooftops -- confront and engage audiences where they least expect it. Images of Parisian thugs are pasted up in bourgeois neighborhoods; photos of Israelis and Palestinians are posted together on both sides of the walls that separate them.
JR's gained widespread attention for his project, "Women Are Heroes," which depicted women "dealing with the effects of war, poverty, violence, and oppression” from Rio de Janeiro, Phnom Penh and Delhi to several cities in Africa. His TED Prize wish opened an even wider lens on the world. With the prize, he launched INSIDE OUT -- a global participatory art project. INSIDE OUT invites everyone to share their portrait and transform messages of personal identity into public art.
JR | Speaker | TED.com