ABOUT THE SPEAKERS
Jane Fonda - Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist.

Why you should listen

Jane Fonda is an actor, author, producer and activist supporting environmental issues, peace and female empowerment. She founded the Georgia Campaign for Adolescent Pregnancy Prevention, and established the Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health at  Emory. She cofounded the Women’s Media Center, and sits on the board of V-Day, a global effort to stop violence against women and girls.

Fonda's remarkable screen and stage career includes two Best Actress Oscars, an Emmy, a Tony Award nomination and an Honorary Palme d’Or from the Cannes Film Festival. Offstage, she revolutionized the fitness industry in the 1980s with Jane Fonda’s Workout — the all-time top-grossing home video. She has written a best-selling memoir, My Life So Far, and Prime Time, a comprehensive guide to living life to the fullest.

More profile about the speaker
Jane Fonda | Speaker | TED.com
Lily Tomlin - Comedian and actor
Lily Tomlin has been honored by the Kennedy Center and awarded the Mark Twain Prize -- and she's still making vital, hilarious comedy.

Why you should listen

Throughout her extraordinary career, Lily Tomlin has won seven Emmys; a Tony for her one-woman Broadway show, Appearing Nitely; a second Tony for Best Actress; a Drama Desk Award and an Outer Critics' Circle Award for her one-woman performance in Jane Wagner’s The Search for Signs of Intelligent Life in the Universe; a Grammy for her comedy album, This Is a Recording; and two Peabody Awards, the first for the ABC television special, Edith Ann’s Christmas: Just Say Noël, and the second for narrating and executive producing the HBO film, The Celluloid Closet. In 2003, she received the Mark Twain Prize for American Humor, and in December 2014 she was the recipient of the prestigious Kennedy Center Honors in Washington DC.

She made her film debut in Robert Altman's Nashville, and gave a generation-defining performance alongside Dolly Parton and Jane Fonda in the workplace revenge comedy 9 to 5.

More profile about the speaker
Lily Tomlin | Speaker | TED.com
TEDWomen 2015

Jane Fonda and Lily Tomlin: A hilarious celebration of lifelong female friendship

Τζέιν Φόντα και Λίλι Τόμλιν: Αποδίδοντας ξεκαρδιστικά τιμή στη μακροχρόνια γυναικεία φιλία

Filmed:
3,843,912 views

Το μυθικό δίδυμο Τζέιν Φόντα και Λίλι Τόμλιν, είναι φίλες εδώ και δεκαετίες. Σε μια γνήσια, τρυφερή και ευρεία συζήτηση με παρουσιάστρια την Πατ Μίτσελ, οι τρεις τους συζητούν για τη μακροζωία, τον φεμινισμό, τις διαφορές ανάμεσα στην αντρική και τη γυναικεία φιλία, για το τι σημαίνει να ζεις καλά και για τον ρόλο των γυναικών στο μέλλον του πλανήτη μας. «Δεν ξέρω καν τι θα έκανα χωρίς τις φίλες μου», λέει η Τζέιν Φόντα. «Υπάρχω επειδή έχω τις φίλες μου».
- Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist. Full bio - Comedian and actor
Lily Tomlin has been honored by the Kennedy Center and awarded the Mark Twain Prize -- and she's still making vital, hilarious comedy. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
PatPat MitchellΜίτσελ: So I was thinkingσκέψη
about femaleθηλυκός friendshipφιλία a lot,
0
240
3536
Πατ Μίτσελ: Σκεφτόμουν πολύ
για τη γυναικεία φιλία,
00:15
and by the way, these two womenγυναίκες,
1
3800
2256
παρεμπιπτόντως, αυτές οι δύο γυναίκες,
00:18
I'm very honoredτίμησαν to say,
2
6080
1376
είναι τιμή μου να πω
ότι είναι φίλες μου εδώ και πολύ καιρό.
00:19
have been my friendsοι φιλοι
for a very long time, too.
3
7480
2936
00:22
JaneJane FondaΦόντα: Yes we have.
4
10440
1216
Τζέιν Φόντα: Ναι, είμαστε.
00:23
PMΜ.Μ.: And one of the things
that I readανάγνωση about femaleθηλυκός friendshipφιλία
5
11680
3496
ΠΜ: Ένα από τα πράγματα
που διάβασα για τη γυναικεία φιλία,
00:27
is something that CervantesΘερβάντες said.
6
15200
1616
είναι κάτι που είπε ο Θερβάντες.
00:28
He said, "You can tell
a lot about someoneκάποιος,"
7
16840
3376
Είπε, «Μπορείς να καταλάβεις
πολλά για κάποιον»,
00:32
in this caseπερίπτωση a womanγυναίκα,
8
20240
1216
σε αυτή την περίπτωση, για μια γυναίκα,
00:33
"by the companyΕταιρία that she keepsκρατάει."
9
21480
2416
«από τις παρέες του».
00:35
So let's startαρχή with --
10
23920
1216
Οπότε ας ξεκινήσουμε με -
00:37
(LaughterΤο γέλιο)
11
25160
2200
(Γέλια)
00:40
JFJF: We're in bigμεγάλο troubleταλαιπωρία.
12
28320
1616
ΤΦ: Μπλέξαμε.
00:41
LilyΚρίνος TomlinTomlin: HandΧέρι me one of those watersτου νερού,
13
29960
1976
Λίλι Τόμλιν: Δώσε μου
ένα απ' αυτά τα νερά,
00:43
I'm extremelyεπακρώς dryξηρός.
14
31960
1216
έχω στεγνώσει τελείως.
00:45
(LaughterΤο γέλιο)
15
33200
1840
(Γέλια)
00:53
JFJF: You're takingλήψη up our time.
16
41000
1720
ΤΦ: Μας στερείς χρόνο.
Έχουμε πολύ περιορισμένο -
00:55
We have a very limitedπεριωρισμένος --
17
43640
1296
00:56
LTLT: Just beingνα εισαι with her
sucksείναι χάλια the life out of me.
18
44960
2336
ΛΤ: Και μόνο που βρίσκομαι μαζί της,
αργοπεθαίνω.
00:59
(LaughterΤο γέλιο)
19
47320
2776
(Γέλια)
01:02
JFJF: You ain'tδεν είναι seenείδα nothing yetΑκόμη.
20
50120
1736
ΤΦ: Δεν έχετε δει τίποτα ακόμα.
01:03
AnywayΟύτως ή άλλως -- sorry.
21
51880
1216
Τέλος πάντων. Συγγνώμη.
01:05
PMΜ.Μ.: So tell me, what do you
look for in a friendφίλος?
22
53120
4376
ΠΜ: Λοιπόν, πείτε μου,
τι ψάχνετε σε μια φίλη;
01:09
LTLT: I look for someoneκάποιος
who has a senseέννοια of funδιασκέδαση,
23
57520
2576
ΛΤ: Ψάχνω κάποια που ξέρει να διασκεδάζει,
01:12
who'sποιος είναι audaciousτολμηρή,
24
60120
2976
που έχει θράσος,
01:15
who'sποιος είναι forthcomingεπικείμενες, who has politicsπολιτική,
25
63120
3456
που είναι ανοιχτή,
που είναι πολιτικοποιημένη,
01:18
who has even a smallμικρό scrapξύσμα
of passionπάθος for the planetπλανήτης,
26
66600
4856
που έχει έστω και λίγο πάθος
για τον πλανήτη,
κάποια που είναι αξιοπρεπής, δίκαιη,
01:23
someoneκάποιος who'sποιος είναι decentαξιοπρεπή,
has a senseέννοια of justiceδικαιοσύνη
27
71480
2616
01:26
and who thinksσκέφτεται I'm worthwhileπου αξίζει τον κόπο.
28
74120
2096
και που πιστεύει ότι αξίζω τον κόπο.
01:28
(LaughterΤο γέλιο)
29
76240
1976
(Γέλια)
(Χειροκρότημα)
01:30
(ApplauseΧειροκροτήματα)
30
78240
2760
ΤΦ: Ξέρεις, σκεφτόμουν σήμερα το πρωί,
01:34
JFJF: You know, I was thinkingσκέψη this morningπρωί,
31
82760
2016
πως δεν ξέρω τι θα έκανα
χωρίς τις φίλες μου.
01:36
I don't even know what I would do
withoutχωρίς my womenγυναίκες friendsοι φιλοι.
32
84800
2816
Εννοώ, έχω τις φίλες μου, άρα υπάρχω.
01:39
I mean it's, "I have my friendsοι φιλοι,
thereforeεπομένως I am."
33
87640
3016
01:42
LTLT: (LaughterΤο γέλιο)
34
90680
1216
ΛΤ: (Γέλια)
01:43
JFJF: No, it's trueαληθής.
35
91920
1216
ΤΦ: Όχι, αλήθεια.
Υπάρχω επειδή έχω τις φίλες μου.
01:45
I existυπάρχει because I have
my womenγυναίκες friendsοι φιλοι. They --
36
93160
2239
01:48
You're one of them.
37
96320
1216
Εσύ είσαι μία από αυτές.
Όσο για σένα, δεν ξέρω, αλλά τέλος πάντων.
01:49
I don't know about you. But anywayΤΕΛΟΣ παντων --
38
97560
1762
01:51
(LaughterΤο γέλιο)
39
99346
1150
(Γέλια)
01:52
You know, they make me strongerισχυρότερη,
they make me smarterεξυπνότερα,
40
100520
2576
Ξέρεις, με κάνουν πιο δυνατή,
με κάνουν πιο έξυπνη,
01:55
they make me braverγενναίος.
41
103120
1576
με κάνουν πιο θαρραλέα.
01:56
They tapπαρακέντηση me on the shoulderώμος when I mightθα μπορούσε
be in need of course-correctingΜάθημα διόρθωση.
42
104720
4776
Με σκουντάνε στον ώμο
όταν πρέπει να αλλάξω πορεία.
Και οι περισσότερες
είναι αρκετά νεότερες από μένα.
02:01
And mostπλέον of them are
a good dealσυμφωνία youngerπιο ΝΕΟΣ than me, too.
43
109520
2696
Ξέρεις, εννοώ, είναι ωραίο -
02:04
You know? I mean, it's niceόμορφη --
LTLT: Thank you.
44
112240
2656
ΛΤ: Σ' ευχαριστώ.
02:06
(LaughterΤο γέλιο)
45
114920
2456
(Γέλια)
ΤΦ: Όχι, έτσι είναι.
Συμπεριλαμβάνεσαι κι εσύ σ' αυτές.
02:09
JFJF: No, I do, I includeπεριλαμβάνω you in that,
because listen, you know --
46
117400
3056
Είναι ωραίο να εξακολουθείς
να έχεις κάποιον για να παίζεις
02:12
it's niceόμορφη to have somebodyκάποιος still around
to playπαίζω with and learnμαθαίνω from
47
120480
3176
και να μαθαίνεις απ' αυτόν,
καθώς πλησιάζεις προς το τέλος.
02:15
when you're gettingνα πάρει towardπρος the endτέλος.
48
123680
1896
Πλησιάζω. Θα φτάσω εκεί πριν από σένα.
02:17
I'm approachingπλησιάζει --
I'll be there soonerγρηγορότερα than you.
49
125600
2296
02:19
LTLT: No, I'm gladχαρούμενος to have you
parallelπαράλληλο agingγηράσκων alongsideπαράλληλα με me.
50
127920
2696
ΛΤ: Χαίρομαι που γερνάς
παράλληλα με μένα, δίπλα μου.
02:22
(LaughterΤο γέλιο)
51
130639
2057
(Γέλια)
ΤΦ: Σου δείχνω τον δρόμο.
02:24
JFJF: I'm showingεπίδειξη you the way.
52
132720
1496
02:26
(LaughterΤο γέλιο)
53
134240
1216
(Γέλια)
02:27
LTLT: Well, you are and you have.
54
135480
1896
ΛΤ: Το κάνεις και πάντα το έκανες.
02:29
PMΜ.Μ.: Well, as we growκαλλιεργώ olderΠαλαιότερα,
55
137400
1336
ΠΜ: Λοιπόν, καθώς μεγαλώνουμε,
02:30
and as we go throughδιά μέσου
differentδιαφορετικός kindsείδη of life'sζωή journeysταξίδια,
56
138760
2856
και καθώς περνάμε διάφορα στη ζωή μας,
02:33
what do you do to keep
your friendshipsφιλίες vitalζωτικής σημασίας and aliveζωντανός?
57
141640
3520
τι κάνετε για να κρατήσετε τις φιλίες σας
ζωογονημένες, ζωντανές;
02:38
LTLT: Well you have to use a lot of --
58
146120
1736
ΛΤ: Πρέπει να χρησιμοποιήσεις πολύ -
02:39
JFJF: She doesn't inviteκαλώ me over much,
I'll tell you that.
59
147880
2656
ΤΦ: Θα σου πω κάτι. Δεν με καλεί συχνά.
02:42
LTLT: I have to use a lot of socialκοινωνικός mediaμεσο ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ --
60
150560
2016
ΛΤ: Χρειάζεται να χρησιμοποιώ πολύ
τα κοινωνικά δίκτυα - εσύ μην μιλάς.
02:44
You be quietησυχια now. And so --
61
152600
1496
02:46
(LaughterΤο γέλιο)
62
154120
2296
(Γέλια)
02:48
LTLT: And I look throughδιά μέσου my emailsμηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,
I look throughδιά μέσου my textsκείμενα
63
156440
3016
ΛΤ: Κοιτάζω τα μέιλ μου,
κοιτάζω τα μηνύματά μου
02:51
to find my friendsοι φιλοι,
64
159480
1216
για να βρω τις φίλες μου,
02:52
so I can answerαπάντηση them
as quicklyγρήγορα as possibleδυνατόν,
65
160720
2096
ώστε να τους απαντήσω
όσο πιο γρήγορα μπορώ,
02:54
because I know they need my counselο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ.
66
162840
2416
επειδή ξέρω ότι χρειάζονται
τις συμβουλές μου.
02:57
(LaughterΤο γέλιο)
67
165280
2776
(Γέλια)
03:00
They need my supportυποστήριξη,
68
168080
1256
Χρειάζονται την υποστήριξή μου,
03:01
because mostπλέον of my friendsοι φιλοι
are writersσυγγραφείς, or activistsακτιβιστές, or actorsηθοποιούς,
69
169360
3096
επειδή οι περισσότερες φίλες μου
είναι συγγραφείς, ακτιβιστές ή ηθοποιοί,
03:04
and you're all threeτρία ...
70
172480
1296
κι εσύ είσαι και τα τρία
03:05
and a long stringσειρά
of other descriptiveπεριγραφικό phrasesφράσεις,
71
173800
3616
καθώς και μια μακρά σειρά
επιπλέον περιγραφικών φράσεων,
03:09
and I want to get to you
as soonσύντομα as possibleδυνατόν,
72
177440
4296
και θέλω να έρθω σ' επαφή μαζί σου
όσο πιο γρήγορα γίνεται,
03:13
I want you to know that I'm there for you.
73
181760
2056
θέλω να ξέρεις ότι είμαι εκεί για σένα.
03:15
JFJF: Do you do emojisemojis?
74
183840
1296
ΤΦ: Χρησιμοποιείς εμότζι;
03:17
LTLT: Oh ...
JFJF: No?
75
185160
1896
ΛΤ: Ω...
ΤΦ: Όχι;
03:19
LTLT: That's embarrassingενοχλητικό.
JFJF: I'm really into emojisemojis.
76
187080
2456
ΛΤ: Ντρέπομαι.
ΤΦ: Μου αρέσουν τα εμότζι.
03:21
LTLT: No, I spellτο ξόρκι out my --
77
189560
1416
ΛΤ: Όχι, εγώ γράφω.
03:23
I spellτο ξόρκι out my wordsλόγια of happinessευτυχία
and congratulationsΣυγχαρητήρια,
78
191000
4776
Γράφω τις λέξεις «ευτυχισμένη»,
«συγχαρητήρια», «λυπημένη».
03:27
and sadnessθλίψη.
79
195800
1656
03:29
JFJF: You spellτο ξόρκι it right out --
80
197480
1416
ΤΦ: Τις γράφεις.
ΛΤ: Τις γράφω με όλα τους τα γράμματα.
03:30
LTLT: I spellτο ξόρκι it, everyκάθε letterεπιστολή.
81
198920
1381
03:32
(LaughterΤο γέλιο)
82
200325
1571
(Γέλια)
ΤΦ: Είσαι τόσο παραδοσιακή.
03:33
JFJF: SuchΜια τέτοια a puristκαθαρολόγος.
83
201920
1176
03:35
You know, as I've gottenπήρε olderΠαλαιότερα,
84
203120
1936
Ξέρεις, καθώς μεγάλωνα,
03:37
I've understoodκατανοητή more
the importanceσημασια of friendshipsφιλίες,
85
205080
3216
άρχισα να καταλαβαίνω περισσότερο
πόσο σημαντικές είναι οι φιλίες
03:40
and so, I really make an effortπροσπάθεια
86
208320
1856
κι έτσι προσπαθώ πραγματικά
να έρχομαι σε επαφή μαζί τους,
03:42
to reachφθάνω out and make playπαίζω datesημερομηνίες --
not let too much time go by.
87
210200
4616
να βγαίνουμε, να μην αφήνω
να περνάει πολύς χρόνος.
03:46
I readανάγνωση a lot
88
214840
1216
Διαβάζω πολύ, και η Λίλι ξέρει πολύ καλά
03:48
so, as LilyΚρίνος knowsξέρει all too well,
89
216080
1936
πως τα βιβλία που μου αρέσουν
τα στέλνω στις φίλες μου.
03:50
my booksβιβλία that I like,
I sendστείλετε to my friendsοι φιλοι.
90
218040
2056
03:52
LTLT: When we knewήξερε we would be here todayσήμερα
91
220120
1936
ΛΤ: Όταν μάθαμε ότι θα έρθουμε εδώ σήμερα
03:54
you sentΑπεσταλμένα me a lot of booksβιβλία
about womenγυναίκες, femaleθηλυκός friendshipsφιλίες,
92
222080
2816
μου έστειλες πολλά βιβλία
για τη γυναικεία φιλία,
03:56
and I was so surprisedέκπληκτος
to see how manyΠολλά booksβιβλία,
93
224920
3536
και ξαφνιάστηκα
με το πόσα πολλά βιβλία υπάρχουν,
με το πόση έρευνα έχει γίνει πρόσφατα.
04:00
how much researchέρευνα
has been doneΈγινε recentlyπρόσφατα --
94
228480
2336
04:02
JFJF: And were you gratefulευγνώμων?
LTLT: I was gratefulευγνώμων.
95
230840
2496
ΤΦ: Και ήσουν ευγνώμων;
ΛΤ: Ήμουν ευγνώμων.
04:05
(LaughterΤο γέλιο)
96
233360
4280
(Γέλια)
04:10
PMΜ.Μ.: And --
97
238400
1216
ΠΜ: Και -
04:11
LTLT: Wait, no, it's really importantσπουδαίος
because this is anotherαλλο exampleπαράδειγμα
98
239640
3176
ΛΤ: Περίμενε. Όχι, είναι σημαντικό,
επειδή αυτό είναι άλλο ένα παράδειγμα
04:14
of how womenγυναίκες are overlookedπαραβλέπεται,
put asideκατά μέρος, marginalizedστο περιθώριο.
99
242840
3376
του πώς παραβλέπονται οι γυναίκες,
πώς μπαίνουν στην άκρη
04:18
There's been very little
researchέρευνα doneΈγινε on us,
100
246240
2776
και περιθωριοποιούνται.
Έχει γίνει ελάχιστη έρευνα για μας,
04:21
even thoughαν και we volunteeredεθελοντικά lots of timesφορές.
101
249040
1976
παρ' όλο που συχνά προσφερόμαστε.
04:23
JFJF: That's for sure.
102
251040
1256
ΤΦ: Αυτό είναι βέβαιο.
04:24
(LaughterΤο γέλιο)
103
252320
2616
(Γέλια)
04:26
LTLT: This is really excitingσυναρπαστικός,
and you all will be interestedενδιαφερόμενος in this.
104
254960
3216
ΛΤ: Αυτό είναι συναρπαστικό
και θα σας ενδιαφέρει.
04:30
The HarvardΧάρβαρντ MedicalΙατρική SchoolΣχολείο studyμελέτη has shownαπεικονίζεται
105
258200
2696
Μια έρευνα
της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ
έδειξε ότι οι γυναίκες
που έχουν στενές φίλες,
04:32
that womenγυναίκες who have
closeΚοντά femaleθηλυκός friendshipsφιλίες
106
260920
4216
04:37
are lessπιο λιγο likelyπιθανός to developαναπτύσσω impairmentsαπομειώσεις --
107
265160
3616
έχουν λιγότερες πιθανότητες
να πάθουν σωματικές αναπηρίες
04:40
physicalφυσικός impairmentsαπομειώσεις as they ageηλικία,
108
268800
2136
καθώς μεγαλώνουν,
04:42
and they are likelyπιθανός to be seenείδα
to be livingζωή much more vitalζωτικής σημασίας, excitingσυναρπαστικός --
109
270960
5496
και είναι πιθανό να ζουν πιο ζωντανές,
να ζουν πιο συναρπαστικές -
ΤΦ: Και μεγαλύτερες -
04:48
JFJF: And longerμακρύτερα --
110
276480
1216
04:49
LTLT: JoyfulΧαρούμενη livesζωή.
111
277720
1216
ΛΤ: - χαρούμενες ζωές.
04:50
JFJF: We liveζω fiveπέντε yearsχρόνια longerμακρύτερα than menάνδρες.
112
278960
1896
ΤΦ: Ζούμε πέντε χρόνια
περισσότερο από τους άντρες.
04:52
LTLT: I think I'd tradeεμπορικές συναλλαγές the yearsχρόνια for joyΧαρά.
113
280880
2056
ΛΤ: Νομίζω πως ανταλλάσσω τα χρόνια
για τη χαρά.
04:54
(LaughterΤο γέλιο)
114
282960
2680
(Γέλια)
04:58
LTLT: But the mostπλέον importantσπουδαίος
partμέρος is they foundβρέθηκαν --
115
286720
2256
ΛΤ: Όμως το πιο σημαντικό
είναι ότι ανακάλυψαν
05:01
the resultsΑποτελέσματα were so excitingσυναρπαστικός
and so conclusiveπειστικά --
116
289000
3856
-τα αποτελέσματα ήταν τόσο συναρπαστικά
και τόσο καθοριστικά-
05:04
the researchersερευνητές foundβρέθηκαν
117
292880
1896
οι ερευνητές ανακάλυψαν
ότι αν δεν έχεις στενές φίλες,
05:06
that not havingέχοντας closeΚοντά femaleθηλυκός friendsοι φιλοι
is detrimentalεπιζήμιες to your healthυγεία,
118
294800
5736
αυτό είναι τόσο κακό για την υγεία σου
05:12
as much as smokingκάπνισμα or beingνα εισαι overweightυπερβολικό βάρος.
119
300560
2976
όσο και το κάπνισμα ή η παχυσαρκία.
05:15
JFJF: And there's something elseαλλού, too --
120
303560
1856
ΤΦ: Και υπάρχει και κάτι άλλο -
ΛΤ: Εγώ είπα αυτά που είχα να πω, οπότε...
05:17
LTLT: I've said my partμέρος, so ...
121
305440
1416
05:18
(LaughterΤο γέλιο)
122
306880
1016
(Γέλια)
05:19
JFJF: OK, well, listen to my partμέρος,
because there's an additionalπρόσθετες thing.
123
307920
3656
ΤΦ: Εντάξει, άκου τώρα τι θα πω κι εγώ
γιατί υπάρχει κάτι ακόμα.
05:23
Because they only --
for yearsχρόνια, decadesδεκαετίες --
124
311600
2176
Για χρόνια, για δεκαετίες,
έκαναν έρευνα μόνο στους άντρες
05:25
they only researchedερευνηθεί menάνδρες when they
were tryingπροσπαθεί to understandκαταλαβαίνουν stressστρες,
125
313800
4256
όταν προσπαθούσαν να κατανοήσουν το άγχος.
05:30
only very recentlyπρόσφατα have they researchedερευνηθεί
what happensσυμβαίνει to womenγυναίκες when we're stressedτόνισε,
126
318080
4496
Μόνο πρόσφατα ερεύνησαν τι συμβαίνει
στις γυναίκες όταν αγχώνονται,
05:34
and it turnsστροφές out
that when we're stressedτόνισε -- womenγυναίκες,
127
322600
4336
και αποδείχτηκε πως όταν
εμείς οι γυναίκες αγχωνόμαστε,
05:38
our bodiesσώματα get floodedπλημμύρισαν by oxytocinοξυτοκίνη.
128
326960
3216
τα σώματά μας πλημμυρίζουν με οξυτοκίνη.
05:42
WhichΟποία is a feel-goodαίσθηση-καλή, calmingηρεμώντας,
stress-reducingμείωση του στρες hormoneορμόνη.
129
330200
3496
Είναι μια ορμόνη που σε ηρεμεί,
σε κάνει να αισθάνεσαι καλά
και μειώνει το άγχος
05:45
WhichΟποία is alsoεπίσης increasedαυξήθηκε
when we're with our womenγυναίκες friendsοι φιλοι.
130
333720
5056
και που επίσης αυξάνεται
όταν είμαστε με τις φίλες μας.
05:50
And I do think that's one reasonλόγος
why we liveζω longerμακρύτερα.
131
338800
3376
Και νομίζω ότι αυτό είναι ένας λόγος
που ζούμε περισσότερο.
05:54
And I feel so badκακό for menάνδρες
because they don't have that.
132
342200
2616
Αισθάνομαι πολύ άσχημα για τους άντρες
γιατί δεν το έχουν αυτό.
05:56
TestosteroneΗ τεστοστερόνη in menάνδρες
diminishesμικραίνει the effectsυπάρχοντα of oxytocinοξυτοκίνη.
133
344840
4216
Η τεστοστερόνη στους άντρες
μειώνει τις επιδράσεις της οξυτοκίνης.
06:01
LTLT: Well, when you and I
and DollyΚουκλίτσα madeέκανε "9 to 5" ...
134
349080
3216
ΛΤ: Όταν εσύ, εγώ και η Ντόλι
κάναμε το «Εννέα με Πέντε»-
06:04
JFJF: Oh --
135
352320
1216
ΤΦ: Ω...
ΛΤ: Γελούσαμε. Γελούσαμε τόσο πολύ.
06:05
LTLT: We laughedγελασα, we did,
we laughedγελασα so much,
136
353560
2056
06:07
we foundβρέθηκαν we had so much in commonκοινός
and we're so differentδιαφορετικός.
137
355640
2696
Ανακαλύψαμε πως είχαμε τόσα κοινά
και ήμασταν τόσο διαφορετικές.
06:10
Here she is, like HollywoodΧόλιγουντ royaltyβασιλιάδες,
138
358360
1715
Εδώ ήταν, η αριστοκράτισσα του Χόλιγουντ,
εγώ το σκληρό παιδί από το Ντιτρόιτ,
06:12
I'm like a toughσκληρός kidπαιδί from DetroitΝτιτρόιτ,
139
360099
2077
06:14
[Dolly'sDolly] a SouthernΝότια kidπαιδί
from a poorΦτωχός townπόλη in TennesseeΤενεσί,
140
362200
4696
η άλλη, μια νότια
από μια φτωχή πόλη του Τενεσί,
και ανακαλύψαμε πως ήμασταν
τόσο συντονισμένες ως γυναίκες.
06:18
and we foundβρέθηκαν we were so in syncsync as womenγυναίκες,
141
366920
3416
06:22
and we mustπρέπει have --
142
370360
1216
Και γελούσαμε.
06:23
we laughedγελασα -- we mustπρέπει have addedπρόσθεσε
at leastελάχιστα a decadeδεκαετία ontoεπάνω σε our lifespansζωής.
143
371600
6136
Πρέπει να προσθέσαμε
τουλάχιστον μια δεκαετία
στο προσδόκιμο της ζωής μας.
06:29
JFJF: I think -- we sure
crossedπέρασε our legsπόδια a lot.
144
377760
2776
ΤΦ: Νομίζω.
Σίγουρα σταυρώναμε τα πόδια μας πολύ.
06:32
(LaughterΤο γέλιο)
145
380560
1976
(Γέλια)
06:34
If you know what I mean.
146
382560
2616
Αν ξέρεις τι εννοώ.
06:37
LTLT: I think we all know what you mean.
147
385200
2176
ΛΤ: Νομίζω πως όλοι ξέρουμε τι εννοείς.
06:39
(LaughterΤο γέλιο)
148
387400
2016
(Γέλια)
06:41
PMΜ.Μ.: You're addingπροσθέτωντας decadesδεκαετίες
to our livesζωή right now.
149
389440
2696
ΠΜ: Προσθέτετε δεκαετίες στη ζωή μας
ακόμα και τώρα.
06:44
So amongαναμεταξύ the booksβιβλία that JaneJane
sentΑπεσταλμένα us bothκαι τα δυο to readανάγνωση on femaleθηλυκός friendshipφιλία
150
392160
4936
Λοιπόν, ανάμεσα στα βιβλία
που έστειλε η Τζέιν και στις δυο μας
για να διαβάσουμε για τη γυναικεία φιλία,
06:49
was one by a womanγυναίκα we admireθαυμάζω greatlyπολύ,
SisterΑδελφή JoanΙωάννα ChittisterChittister,
151
397120
3856
ήταν ένα από μια γυναίκα
που θαυμάζουμε πολύ,
την αδελφή Τζόαν Τσίστιτερ,
06:53
who said about femaleθηλυκός friendshipφιλία
152
401000
2096
που είπε για τη γυναικεία φιλία,
06:55
that womenγυναίκες friendsοι φιλοι
are not just a socialκοινωνικός actενεργω,
153
403120
4256
ότι οι γυναικείες φιλίες
δεν είναι μόνο κάτι κοινωνικό,
06:59
they're a spiritualπνευματικός actενεργω.
154
407400
1896
είναι και κάτι πνευματικό.
07:01
Do you think of your friendsοι φιλοι as spiritualπνευματικός?
155
409320
2216
Θεωρείτε ότι οι φίλες σας
έχουν πνευματικότητα;
07:03
Do they addπροσθέτω something
spiritualπνευματικός to your livesζωή?
156
411560
2416
Προσθέτουν κάποια πνευματικότητα
στη ζωή σας;
07:06
LTLT: SpiritualΠνευματική -- I absolutelyαπολύτως think that.
157
414000
4016
ΛΤ: Πνευματικότητα; Το πιστεύω απόλυτα.
07:10
Because -- especiallyειδικά people
you've knownγνωστός a long time,
158
418040
3056
Επειδή, ιδιαίτερα με τους ανθρώπους
που τους ξέρεις καιρό,
07:13
people you've spentξόδεψε time with --
159
421120
1576
με τους οποίους έχεις περάσει χρόνο μαζί,
07:14
I can see the spiritualπνευματικός
essenceουσία insideμέσα them,
160
422720
3056
μπορώ να διακρίνω
την πνευματική ουσία τους,
07:17
the tendernessτρυφερότητα, the vulnerabilityτρωτό.
161
425800
2920
την τρυφερότητα, την ευαλωτότητα.
07:22
There's actuallyπράγματι kindείδος of a love,
an elementστοιχείο of love in the relationshipσχέση.
162
430440
4176
Υπάρχει ένα είδος αγάπης,
ένα στοιχείο αγάπης στη σχέση.
07:26
I just see deeplyκατα ΒΑΘΟΣ into your soulψυχή.
163
434640
3656
Απλώς βλέπω βαθιά μέσα στην ψυχή σου.
ΠΜ: Το πιστεύεις αυτό, Τζέιν -
07:30
PMΜ.Μ.: Do you think that, JaneJane --
164
438320
1456
ΛΤ: Όμως έχω ειδικές δυνάμεις.
07:31
LTLT: But I have specialειδικός powersεξουσίες.
165
439800
1560
07:34
JFJF: Well, there's all kindsείδη of friendsοι φιλοι.
166
442120
1896
ΤΦ: Υπάρχουν όλων των ειδών φίλοι.
07:36
There's businessεπιχείρηση friendsοι φιλοι,
and partyκόμμα friendsοι φιλοι,
167
444040
2536
Φίλοι από τη δουλειά,
φίλοι με τους οποίους διασκεδάζεις,
07:38
I've got a lot of those.
168
446600
1416
κι έχω πολλούς τέτοιους.
07:40
(LaughterΤο γέλιο)
169
448040
1976
(Γέλια)
07:42
But the oxytocin-producingη οξυτοκίνη που παράγουν
friendshipsφιλίες have ...
170
450040
3880
Όμως οι φιλίες
που παράγουν οξυτοκίνη έχουν...
07:47
They feel spiritualπνευματικός
because it's a heartκαρδιά openingάνοιγμα, right?
171
455320
4496
Τις αισθάνομαι πνευματικές
επειδή ανοίγει η καρδιά σου.
Σωστά;
07:51
You know, we go deepβαθύς. And --
172
459840
1720
Ξέρεις, εμβαθύνουμε.
07:54
I find that I shedυπόστεγο tearsδάκρυα a lot
with my intimateοικεία friendsοι φιλοι.
173
462840
5000
Βρίσκω πως κλαίω πολύ με τις κολλητές μου.
08:01
Not because I'm sadλυπημένος but because
I'm so touchedσυγκενημένος and inspiredεμπνευσμένος by them.
174
469040
5296
Όχι επειδή είμαι λυπημένη,
αλλά επειδή με αγγίζουν και με εμπνέουν.
ΛΤ: Και ξέρεις ότι
μία απ' αυτές θα φύγει σύντομα.
08:06
LTLT: And you know one of you
is going to go soonσύντομα.
175
474360
2280
08:09
(LaughterΤο γέλιο)
176
477120
3160
(Γέλια)
08:14
PMΜ.Μ.: Well, two of us are sittingσυνεδρίαση here,
LilyΚρίνος, whichοι οποίες one are you talkingομιλία about?
177
482520
4456
ΠΜ: Είμαστε δύο εδώ, Λίλι, ποια εννοείς;
(Γέλια)
08:19
(LaughterΤο γέλιο)
178
487000
1376
08:20
And I always think, when womenγυναίκες
talk about theirδικα τους friendshipsφιλίες,
179
488400
2816
Και νομίζω πως όταν οι γυναίκες
μιλούν για τις φιλίες τους,
08:23
that menάνδρες always look a little mystifiedκατορθώνω.
180
491240
3256
οι άντρες μοιάζουν πάντα λίγο σαστισμένοι.
08:26
What are the differencesδιαφορές, in your opinionγνώμη,
181
494520
2536
Ποιες είναι οι διαφορές,
κατά τη γνώμη σας,
08:29
betweenμεταξύ menάνδρες friendshipsφιλίες
and womenγυναίκες friendshipsφιλίες?
182
497080
2976
ανάμεσα στις αντρικές
και τις γυναικείες φιλίες;
08:32
JFJF: There's a lot of differenceδιαφορά,
183
500080
1976
ΤΦ: Υπάρχουν πολλές διαφορές,
08:34
and I think we have to have
a lot of empathyενσυναίσθηση for menάνδρες --
184
502080
2936
και νομίζω ότι πρέπει να δείχνουμε
μεγάλη κατανόηση για τους άντρες -
08:37
(LaughterΤο γέλιο)
185
505040
1696
(Γέλια)
08:38
that they don't have what we have.
186
506760
3720
που δεν έχουν αυτό που έχουμε.
08:43
WhichΟποία I think mayενδέχεται be why they dieκαλούπι soonerγρηγορότερα.
187
511040
2536
Νομίζω πως αυτός είναι ο λόγος
που πεθαίνουν νωρίτερα.
08:45
(LaughterΤο γέλιο)
188
513600
1535
(Γέλια)
08:47
I have a lot of compassionσυμπόνια for menάνδρες,
189
515159
2697
Συμπονώ πολύ τους άντρες,
επειδή οι γυναίκες
08:49
because womenγυναίκες, no kiddingαστεϊσμός, we --
190
517880
3616
-δεν αστειεύομαι-
08:53
women'sγυναικών relationshipsσχέσεις, our friendshipsφιλίες
are fullγεμάτος disclosureαποκάλυψη, we go deepβαθύς.
191
521520
5616
οι σχέσεις μας, οι φιλίες μας,
είναι γεμάτες αποκαλύψεις.
Εμβαθύνουμε.
08:59
They're revelatoryαποκαλυπτική.
192
527160
1440
Είναι αποκαλυπτικές.
09:01
We riskκίνδυνος vulnerabilityτρωτό --
this is something menάνδρες don't do.
193
529760
4336
Ρισκάρουμε να είμαστε ευάλωτες.
Αυτό δεν το κάνουν οι άντρες.
09:06
I mean how manyΠολλά timesφορές
have I askedερωτηθείς you, "Am I doing OK?"
194
534120
3536
Πόσες φορές δεν σε έχω ρωτήσει,
«Πώς τα πάω;
09:09
"Did I really screwβίδα up there?"
195
537680
2256
Τα 'χω κάνει θάλασσα;»
09:11
PMΜ.Μ.: You're doing great.
196
539960
1376
ΠΜ: Τα πας περίφημα.
09:13
(LaughterΤο γέλιο)
197
541360
1096
(Γέλια)
09:14
JFJF: But I mean, we askπαρακαλώ questionsερωτήσεις like that
198
542480
3136
ΤΦ: Εννοώ ότι κάνουμε
τέτοιες ερωτήσεις στις φίλες μας
09:17
of our womenγυναίκες friendsοι φιλοι,
199
545640
1216
09:18
and menάνδρες don't.
200
546880
2016
και οι άντρες δεν τις κάνουν.
09:20
You know, people describeπεριγράφω women'sγυναικών
relationshipsσχέσεις as face-to-faceπρόσωπο με πρόσωπο,
201
548920
3896
Οι άνθρωποι περιγράφουν
τις σχέσεις των γυναικών
ως πρόσωπο με πρόσωπο
09:24
whereasενώ men'sανδρών friendshipsφιλίες
are more side-by-sideδίπλα δίπλα.
202
552840
3016
ενώ οι αντρικές φιλίες
είναι περισσότερο δίπλα-δίπλα.
09:27
LTLT: I mean mostπλέον of the time
menάνδρες don't want to revealαποκαλύπτω theirδικα τους emotionsσυναισθήματα,
203
555880
3736
ΛΤ: Τις περισσότερες φορές οι άντρες
δεν θέλουν να αποκαλύψουν
τα συναισθήματά τους,
09:31
they want to buryθάβω deeperβαθύτερη feelingsσυναισθήματα.
204
559640
1696
θέλουν να θάψουν
τα πιο βαθιά συναισθήματα.
09:33
I mean, that's the generalγενικός,
conventionalσυμβατικός thought.
205
561360
3016
Αυτή είναι η γενική, τυπική σκέψη.
09:36
They would ratherμάλλον go off in theirδικα τους man caveΣπήλαιο
and watch a gameπαιχνίδι or hitΚτύπημα golfγκολφ ballsαρχίδια,
206
564400
4536
Προτιμούν να πάνε στη σπηλιά των αντρών
και να δουν έναν αγώνα
ή να χτυπήσουν μπαλάκια του γκολφ,
09:40
or talk about sportsΑθλητισμός,
or huntingκυνήγι, or carsαυτοκίνητα or have sexφύλο.
207
568960
4616
ή να μιλήσουν για αθλητικά, για κυνήγι,
για αυτοκίνητα ή να κάνουν σεξ.
09:45
I mean, it's just the kindείδος of --
it's a more manlyανδροπρεπής behaviorη ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ.
208
573600
3256
Αυτή είναι πιο αντρική συμπεριφορά.
09:48
JFJF: You meantσήμαινε --
LTLT: They talk about sexφύλο.
209
576880
2296
ΤΦ: Εννοείς ότι μιλούν για το σεξ.
09:51
I meantσήμαινε they mightθα μπορούσε have sexφύλο
210
579200
1696
ΛΤ: Εννοώ ότι μπορεί να κάνουν σεξ
09:52
if they could get somebodyκάποιος
in theirδικα τους man caveΣπήλαιο to --
211
580920
2376
αν μπορούν να βρουν κάποιον
να μπει στη σπηλιά τους για να...
09:55
(LaughterΤο γέλιο)
212
583320
1760
(Γέλια)
09:58
JFJF: You know something, thoughαν και,
that I find very interestingενδιαφέρων --
213
586360
3216
ΤΦ: Ξέρεις, όμως, κάτι
που βρίσκω πολύ ενδιαφέρον
10:01
and again, psychologistsψυχολόγους didn't know this
untilμέχρις ότου relativelyσχετικά recentlyπρόσφατα --
214
589600
4576
που κι αυτό οι ψυχολόγοι δεν το ήξεραν
μέχρι σχετικά πρόσφατα;
Ότι οι άντρες έχουν γεννηθεί
για να σχετίζονται,
10:06
is that menάνδρες are bornγεννημένος everyκάθε bitκομμάτι
as relationalσχεσιακή as womenγυναίκες are.
215
594200
3736
ακριβώς όπως και οι γυναίκες.
10:09
If you look at filmsταινίες
of newbornνεογέννητο babyμωρό boysαγόρια and girlsκορίτσια,
216
597960
3616
Αν δεις ταινίες
νεογέννητων αγοριών και κοριτσιών,
10:13
you'llθα το κάνετε see the babyμωρό boysαγόρια
just like the girlsκορίτσια,
217
601600
2096
θα δεις ότι τα αγόρια,
όπως και τα κορίτσια,
10:15
gazingΑτενίζοντας into theirδικα τους mother'sτης μητέρας eyesμάτια,
218
603720
2336
κοιτάζουν τη μητέρα τους στα μάτια
10:18
you know, needingπου χρειάζονται that relationalσχεσιακή
exchangeανταλλαγή of energyενέργεια.
219
606080
4176
γιατί χρειάζονται αυτή τη σχέση
ανταλλαγής ενέργειας.
10:22
When the motherμητέρα looksφαίνεται away,
they could see the dismayαπογοήτευση on the childπαιδί,
220
610280
5296
Όταν η μητέρα απομακρύνει το βλέμμα της,
φαίνεται η δυσαρέσκεια στο παιδί.
10:27
even the boyαγόρι would cryκραυγή.
221
615600
1256
Ακόμα και τα αγόρια κλαίνε.
10:28
They need relationshipσχέση.
222
616880
1856
Χρειάζονται σχέσεις.
10:30
So the questionερώτηση is why,
as they growκαλλιεργώ olderΠαλαιότερα, does that changeαλλαγή?
223
618760
3976
Οπότε το ερώτημα είναι,
γιατί αλλάζει αυτό όταν μεγαλώνουν;
10:34
And the answerαπάντηση is patriarchalΠατριαρχική cultureΠολιτισμός,
224
622760
2336
Και η απάντηση είναι
η πατριαρχική κοινωνία,
10:37
whichοι οποίες saysλέει to boysαγόρια and youngνεαρός menάνδρες
225
625120
2976
που λέει στα αγόρια
και στους νεαρούς άντρες
10:40
that to be needingπου χρειάζονται of relationshipσχέση,
to be emotionalΣυναισθηματική with someoneκάποιος is girlygirly.
226
628120
5256
ότι αν έχεις ανάγκη τις σχέσεις,
αν είσαι συναισθηματικός,
αυτό είναι κοριτσίστικο.
10:45
That a realπραγματικός man doesn't askπαρακαλώ
directionsκατευθύνσεις or expressεξπρές a need,
227
633400
5656
Ότι ένας πραγματικός άντρας
δεν ζητάει οδηγίες,
ούτε εκφράζει μια ανάγκη.
10:51
they don't go to doctorsτους γιατρούς if they feel badκακό.
228
639080
2296
Δεν πηγαίνουν στον γιατρό
όταν αισθάνονται άσχημα.
10:53
They don't askπαρακαλώ for help.
229
641400
1576
Δεν ζητάνε βοήθεια.
10:55
There's a quoteπαραθέτω, αναφορά that I really like,
230
643000
1696
Υπάρχει μια φράση που μου αρέσει πολύ:
10:56
"MenΆνδρες fearφόβος that becomingθελκτικός 'we'«Εμείς»
will eraseεξάλειψη his 'I'«Εγώ»."
231
644720
4736
«Οι άντρες φοβούνται
πως το "εμείς" θα σβήσει το "εγώ" τους.
11:01
You know, his senseέννοια of selfεαυτός.
232
649480
1696
Ξέρεις, την αίσθηση του εαυτού τους.
11:03
WhereasΛαμβάνοντας υπόψη ότι women'sγυναικών senseέννοια of selfεαυτός
has always been kindείδος of porousπορώδης.
233
651200
4496
Ενώ η αίσθηση του «εγώ» στις γυναίκες,
πάντα αφήνει χώρο και γι' άλλα.
11:07
But our "we" is our savingοικονομία graceχάριτος,
234
655720
3816
Όμως το δικό μας «εμείς»
είναι κάτι σαν προσευχή για μας.
11:11
it's what makesκάνει us strongισχυρός.
235
659560
2456
Είναι αυτό που μας κάνει δυνατές.
11:14
It's not that we're better than menάνδρες,
236
662040
1736
Δεν είμαστε καλύτερες από τους άντρες,
απλά δεν έχουμε ανδρισμό να αποδείξουμε.
11:15
we just don't have
our masculinityανδρισμός to proveαποδεικνύω.
237
663800
2048
11:18
LTLT: And, well --
238
666440
1216
ΤΦ: Αυτό το είπε η Γκλόρια Στάινεμ.
11:19
JFJF: That's a GloriaΓκλόρια SteinemSteinem quoteπαραθέτω, αναφορά.
239
667680
1656
ΛΤ: Το ξέρω.
11:21
So we can expressεξπρές our humanityανθρωπότητα --
LTLT: I know who GloriaΓκλόρια SteinemSteinem is.
240
669360
3376
ΤΦ: Έτσι μπορούμε
να εκφράζουμε την ανθρωπιά μας.
ΛΤ: Ξέρω ποια είναι η Γκλόρια Στάινεμ.
11:24
JFJF: I know you know who she is,
but I think it's a --
241
672760
2477
ΤΦ: Ξέρω ότι ξέρεις,
αλλά νομίζω ότι είναι -
11:27
(LaughterΤο γέλιο)
242
675261
2035
(Γέλια)
11:29
No, but it's a great quoteπαραθέτω, αναφορά, I think.
243
677320
1856
Νομίζω ότι είναι μια υπέροχη φράση.
11:31
We're not better than menάνδρες, we just
don't have our masculinityανδρισμός to proveαποδεικνύω.
244
679200
4256
Δεν είμαστε καλύτερες από τους άντρες,
απλώς δεν έχουμε ανδρισμό να αποδείξουμε.
11:35
And that's really importantσπουδαίος.
245
683480
1376
Και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
11:36
LTLT: But menάνδρες are
so inculcatedσυν τω χρόνω εντυπωθεί in the cultureΠολιτισμός
246
684880
2576
ΛΤ: Όμως οι άντρες έχουν υποστεί
πλύση εγκεφάλου από τον πολιτισμό μας
11:39
to be comfortableάνετος in the patriarchyπατριαρχία.
247
687480
3136
για να αισθάνονται άνετα
μέσα στην πατριαρχία.
11:42
And we'veέχουμε got to make
something differentδιαφορετικός happenσυμβεί.
248
690640
2936
Και πρέπει να αλλάξουμε κάτι.
11:45
JFJF: Women'sΤων γυναικών friendshipsφιλίες
are like a renewableανανεώσιμος sourceπηγή of powerεξουσία.
249
693600
4176
ΤΦ: Οι γυναικείες φιλίες είναι
σαν μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.
ΛΤ: Αυτό είναι τόσο συναρπαστικό
σε σχέση με αυτό το θέμα,
11:49
LTLT: Well, that's what's excitingσυναρπαστικός
about this subjectθέμα.
250
697800
2456
11:52
It's because our friendshipsφιλίες --
251
700280
1536
επειδή οι φιλίες μας,
οι γυναικείες φιλίες,
11:53
femaleθηλυκός friendshipsφιλίες
are just a hophop to our sisterhoodΓυναικεία αδελφότητα,
252
701840
4616
είναι απλώς το βήμα
προς την αδελφότητά μας,
και η αδελφότητα μπορεί να γίνει
πολύ μεγάλη δύναμη για τον κόσμο,
11:58
and sisterhoodΓυναικεία αδελφότητα can be
a very powerfulισχυρός forceδύναμη,
253
706480
3416
12:01
to give the worldκόσμος --
254
709920
1416
12:03
to make it what it should be --
255
711360
1816
για να κάνουμε τον κόσμο
όπως θα έπρεπε να είναι.
12:05
the things that humansτου ανθρώπου desperatelyαπεγνωσμένα need.
256
713200
2920
Για τα πράγματα που τα χρειάζονται
απεγνωσμένα οι άνθρωποι.
12:08
PMΜ.Μ.: It is why we're talkingομιλία about it,
257
716840
1816
ΠΜ: Αυτός είναι ο λόγος
που μιλάμε γι' αυτά.
12:10
because women'sγυναικών friendshipsφιλίες are,
258
718680
1696
Επειδή οι γυναικείες φιλίες είναι,
όπως είπες Τζέιν,
12:12
as you said, JaneJane,
259
720400
1216
μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.
12:13
a renewableανανεώσιμος sourceπηγή of powerεξουσία.
260
721640
1336
12:15
So how do we use that powerεξουσία?
261
723000
1480
Οπότε πώς χρησιμοποιούμε
αυτή την ενέργεια;
ΤΦ: Δημογραφικά, οι γυναίκες
έχουν τη μεγαλύτερη αύξηση παγκοσμίως,
12:17
JFJF: Well, womenγυναίκες are the fastestταχύτερα growingκαλλιέργεια
demographicδημογραφικός in the worldκόσμος,
262
725760
3376
12:21
especiallyειδικά olderΠαλαιότερα womenγυναίκες.
263
729160
1216
ιδιαίτερα οι μεγαλύτερες γυναίκες,
12:22
And if we harnessιπποσκευή our powerεξουσία,
we can changeαλλαγή the worldκόσμος.
264
730400
4056
κι αν χαλιναγωγήσουμε τη δύναμή μας,
μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο.
12:26
And guessεικασία what? We need to.
265
734480
1536
Και ξέρεις τι; Πρέπει να το κάνουμε.
12:28
(ApplauseΧειροκροτήματα)
266
736040
2136
(Χειροκρότημα)
12:30
And we need to do it soonσύντομα.
267
738200
1296
Και πρέπει να το κάνουμε σύντομα.
12:31
And one of the things
that we need to do --
268
739520
2496
Ένα από τα πράγματα που πρέπει να κάνουμε
12:34
and we can do it as womenγυναίκες --
269
742040
1536
και μπορούμε να το κάνουμε ως γυναίκες,
12:35
for one thing, we kindείδος of setσειρά
the consumerκαταναλωτής standardsπρότυπα.
270
743600
3096
μπορούμε να δημιουργήσουμε
καταναλωτικά πρότυπα.
12:38
We need to consumeκαταναλώνω lessπιο λιγο.
271
746720
2416
Πρέπει να καταναλώνουμε λιγότερο.
12:41
We in the WesternΔυτική worldκόσμος
need to consumeκαταναλώνω lessπιο λιγο
272
749160
2976
Εμείς στη Δύση πρέπει
να καταναλώνουμε λιγότερο,
12:44
and when we buyαγορά things, we need to
buyαγορά things that are madeέκανε locallyτοπικά,
273
752160
3216
και όταν αγοράζουμε πράγματα,
να αγοράζουμε ντόπια προϊόντα.
Όταν αγοράζουμε τρόφιμα,
να αγοράζουμε ντόπια τρόφιμα.
12:47
when we buyαγορά foodτροφή, we need to buyαγορά foodτροφή
that's grownκαλλιεργούνται locallyτοπικά.
274
755400
3096
Εμείς είμαστε αυτές που πρέπει
να σταματήσουμε να ζούμε συμβατικά.
12:50
We are the onesαυτές
that need to get off the gridπλέγμα.
275
758520
3216
12:53
We need to make ourselvesεμείς οι ίδιοι
independentανεξάρτητος from fossilαπολίθωμα fuelsκαύσιμα.
276
761760
5736
Πρέπει να ανεξαρτητοποιηθούμε
από τα ορυκτά καύσιμα.
Και οι εταιρίες ορυκτών καυσίμων,
12:59
And the fossilαπολίθωμα fuelκαύσιμα companiesεταιρείες --
277
767520
1976
13:01
the ExxonsExxons and the ShellΚέλυφος OilsΈλαια
and those badκακό guys --
278
769520
3136
η Exxon, η Shell
και όλοι αυτοί οι κακοί τύποι
13:04
causeαιτία they are --
279
772680
1216
-γιατί είναι-
θα μας πουν ότι αυτό δεν γίνεται
13:05
are going to tell us that we can't do it
withoutχωρίς going back to the StoneΠέτρα AgeΗλικία.
280
773920
3856
χωρίς να επιστρέψουμε στη Λίθινη Εποχή.
13:09
You know, that the alternativesεναλλακτικές λύσεις
just aren'tδεν είναι quiteαρκετά there yetΑκόμη,
281
777800
2856
Ότι ακόμα δεν είναι έτοιμες
οι εναλλακτικές λύσεις,
και αυτό δεν είναι αλήθεια.
13:12
and that's not trueαληθής.
282
780680
1336
13:14
There are countriesχώρες in the worldκόσμος right now
283
782040
2056
Υπάρχουν χώρες στον κόσμο
που αυτή τη στιγμή ζουν
13:16
that are livingζωή mostlyως επί το πλείστον on renewableανανεώσιμος
energyενέργεια and doing just fine.
284
784120
3336
κυρίως με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
και τα πάνε μια χαρά.
13:19
And they tell us that if we do
weanαπογαλακτιστεί ourselvesεμείς οι ίδιοι from fossilαπολίθωμα fuelκαύσιμα
285
787480
4136
Και μας λένε ότι αν αποκοπούμε
από τα ορυκτά καύσιμα,
13:23
that we're going to be
back in the StoneΠέτρα AgeΗλικία,
286
791640
2136
θα επιστρέψουμε στη Λίθινη Εποχή,
ενώ στην πραγματικότητα,
13:25
and in factγεγονός, if we beginαρχίζουν
to use renewableανανεώσιμος energyενέργεια,
287
793800
4176
αν αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
13:30
and not drillτρυπάνι in the ArcticΑρκτική,
and not drillτρυπάνι --
288
798000
2166
και δεν κάνουμε εξορύξεις στην Αρκτική -
13:32
LTLT: Oh, boyαγόρι.
289
800190
1166
ΛΤ: Αμάν!
ΤΦ: Και δεν κάνουμε εξορύξεις
στην πετρελαιοφόρο άμμο της Αλμπέρτα
13:33
JFJF: And not drillτρυπάνι
in the AlbertaΑλμπέρτα tarπίσσα sandsάμμους --
290
801380
2116
13:35
Right.
291
803520
1216
- Σωστά! -
13:36
That we will be --
292
804760
1240
θα υπάρχει περισσότερη δημοκρατία,
περισσότερες θέσεις εργασίας και ευημερία,
13:38
there will be more democracyΔημοκρατία
and more jobsθέσεις εργασίας and more well-beingευεξία,
293
806040
3376
13:41
and it's womenγυναίκες that are
going to leadΟΔΗΓΩ the way.
294
809440
2216
και είναι οι γυναίκες
που θα ανοίξουν το δρόμο.
13:43
LTLT: Maybe we have the momentumορμή
to startαρχή a third-waveτρίτου κύματος feministφεμινιστής movementκίνηση
295
811680
4376
ΛΤ: Ίσως έχουμε τη φόρα για να ξεκινήσουμε
ένα τρίτο φεμινιστικό κίνημα
με την παγκόσμια αδελφότητά μας,
13:48
with our sisterhoodΓυναικεία αδελφότητα around the worldκόσμος,
296
816080
2576
13:50
with womenγυναίκες we don't see,
womenγυναίκες we mayενδέχεται never meetσυναντώ,
297
818680
3176
με γυναίκες που δεν τις βλέπουμε,
που μπορεί να μην συναντήσουμε ποτέ,
13:53
but we joinΣυμμετοχή togetherμαζί that way,
298
821880
2496
αλλά που ενωνόμαστε με αυτόν τον τρόπο.
13:56
because --
299
824400
1216
13:57
AristotleΑριστοτέλης said --
300
825640
1200
Ο Αριστοτέλης είπε,
13:59
mostπλέον people --
301
827920
1216
ότι οι περισσότεροι άνθρωποι
θα πέθαιναν χωρίς την αντρική φιλία,
14:01
people would dieκαλούπι withoutχωρίς maleαρσενικός friendshipsφιλίες.
302
829160
2896
και η λέξη-κλειδί εδώ είναι «αντρική»,
14:04
And the operativeδιατακτικό wordλέξη here was "maleαρσενικός."
303
832080
3256
επειδή νόμιζαν ότι οι φιλίες
πρέπει να υπάρχουν μεταξύ ίσων
14:07
Because they thought that friendshipsφιλίες
should be betweenμεταξύ equalsισούται με
304
835360
2936
και δεν θεωρούσαν τις γυναίκες ίσες τους.
14:10
and womenγυναίκες were not consideredθεωρούνται equalίσος --
305
838320
2216
14:12
JFJF: They didn't think
we had soulsψυχές even, the GreeksΟι Έλληνες.
306
840560
2456
ΤΦ: Οι Έλληνες δεν πίστευαν καν
ότι έχουμε ψυχές.
14:15
LTLT: No, exactlyακριβώς. That showsδείχνει you
just how limitedπεριωρισμένος AristotleΑριστοτέλης was.
307
843040
3856
ΛΤ: Ακριβώς. Αυτό μας δείχνει
πόσο περιορισμένος ήταν ο Αριστοτέλης.
14:18
(LaughterΤο γέλιο)
308
846920
1680
(Γέλια)
Περιμένετε, υπάρχει και κάτι καλύτερο.
14:21
And wait, no, here'sεδώ είναι the bestκαλύτερος partμέρος.
309
849520
1896
14:23
It's like, you know,
menάνδρες do need womenγυναίκες now.
310
851440
3616
Οι άντρες χρειάζονται τώρα τις γυναίκες.
14:27
The planetπλανήτης needsανάγκες womenγυναίκες.
311
855080
2136
Ο πλανήτης χρειάζεται τις γυναίκες.
14:29
The US ConstitutionΣύνταγμα needsανάγκες womenγυναίκες.
312
857240
2456
Το Σύνταγμα των ΗΠΑ
χρειάζεται τις γυναίκες.
14:31
We are not even in the ConstitutionΣύνταγμα.
313
859720
2776
Δεν υπάρχουμε καν στο Σύνταγμα.
ΤΦ: Μιλάς για την Τροπολογία
Ίσων Δικαιωμάτων.
14:34
JFJF: You're talkingομιλία about
the EqualΊσες RightsΔικαιώματα AmendmentΤροπολογία.
314
862520
2456
ΛΤ: Σωστά.
14:37
LTLT: Right.
315
865000
1158
Η δικαστής Γκίνσμπεργκ είπε -
14:38
JusticeΔικαιοσύνης GinsbergΓκίνσμπεργκ said something like --
316
866182
3898
κάτι σαν -
14:43
everyκάθε constitutionσύνταγμα that's been writtenγραπτός
sinceΑπό the endτέλος of WorldΚόσμο WarΠόλεμος IIII
317
871920
3576
ότι κάθε σύνταγμα που γράφτηκε
μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο,
14:47
includedπεριλαμβάνεται a provisionπρόβλεψη that madeέκανε womenγυναίκες
citizensοι πολίτες of equalίσος statureανάστημα,
318
875520
4976
συμπεριλάμβανε μια διάταξη
που αναγνώριζε τις γυναίκες ως ισάξιες,
14:52
but oursΔικός μας does not.
319
880520
1696
αλλά όχι το δικό μας.
14:54
So that would be a good placeθέση to startαρχή.
320
882240
1896
Οπότε, αυτό θα ήταν ένα καλό σημείο
για να ξεκινήσουμε.
14:56
Very, very mildήπιος --
321
884160
2056
Πολύ απαλά.
14:58
JFJF: Right.
322
886240
1216
ΠΜ: Σωστά.
14:59
(ApplauseΧειροκροτήματα)
323
887480
1200
(Χειροκρότημα)
ΤΦ: Και η ισότητα των φύλων
είναι σαν την παλίρροια:
15:02
And genderγένος equalityισότητα, it's like a tideπαλίρροια,
324
890200
2656
15:04
it would liftανελκυστήρας all boatsβάρκες, not just womenγυναίκες.
325
892880
1936
Θα εξύψωνε όλα τα πλοία,
όχι μόνο τις γυναίκες.
15:06
PMΜ.Μ.: NeedingΠου χρειάζονται newνέος roleρόλος modelsμοντέλα
on how to do that.
326
894840
2536
ΠΜ: Χρειαζόμαστε νέα πρότυπα
για το πώς θα το κάνουμε αυτό.
15:09
How to be friendsοι φιλοι,
327
897400
1416
Πώς να είμαστε φίλοι,
15:10
how to think about our powerεξουσία
in differentδιαφορετικός waysτρόπους,
328
898840
2896
πώς να σκεφτούμε τη δύναμη μας
με διαφορετικό τρόπο,
15:13
as consumersΚαταναλωτές,
329
901760
1216
ως καταναλωτές, ως πολίτες του κόσμου,
15:15
as citizensοι πολίτες of the worldκόσμος,
330
903000
1656
15:16
and this is what makesκάνει JaneJane and LilyΚρίνος
331
904680
2416
και αυτό είναι που κάνει
την Τζέιν και την Λίλι
15:19
a roleρόλος modelμοντέλο of how
womenγυναίκες can be friendsοι φιλοι --
332
907120
2736
πρότυπα για το πώς μπορούν οι γυναίκες
να είναι φίλες για πάρα πολύ καιρό,
15:21
for a very long time,
333
909880
1616
15:23
and even if they occasionallyενίοτε disagreeδιαφωνώ.
334
911520
2416
ακόμα κι αν περιστασιακά διαφωνούν.
15:25
Thank you.
335
913960
1200
Σας ευχαριστώ.
Σας ευχαριστώ και τις δύο.
15:28
Thank you bothκαι τα δυο.
336
916360
1216
15:29
(ApplauseΧειροκροτήματα)
337
917600
1216
(Χειροκρότημα)
15:30
JFJF: ThanksΕυχαριστώ.
338
918840
1200
ΤΦ: Ευχαριστώ.
ΛΤ: Ευχαριστώ.
15:35
LTLT: Thank you.
339
923560
1216
ΤΦ: Ευχαριστώ.
15:36
JFJF: Thank you.
340
924800
1200
(Χειροκρότημα)
15:38
(ApplauseΧειροκροτήματα)
341
926053
5067
Translated by Miriela Patrikiadou
Reviewed by Chryssa Rapessi

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKERS
Jane Fonda - Actor and activist
Jane Fonda has had three extraordinary careers (so far): Oscar-winning actor, fitness guru, impassioned activist.

Why you should listen

Jane Fonda is an actor, author, producer and activist supporting environmental issues, peace and female empowerment. She founded the Georgia Campaign for Adolescent Pregnancy Prevention, and established the Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health at  Emory. She cofounded the Women’s Media Center, and sits on the board of V-Day, a global effort to stop violence against women and girls.

Fonda's remarkable screen and stage career includes two Best Actress Oscars, an Emmy, a Tony Award nomination and an Honorary Palme d’Or from the Cannes Film Festival. Offstage, she revolutionized the fitness industry in the 1980s with Jane Fonda’s Workout — the all-time top-grossing home video. She has written a best-selling memoir, My Life So Far, and Prime Time, a comprehensive guide to living life to the fullest.

More profile about the speaker
Jane Fonda | Speaker | TED.com
Lily Tomlin - Comedian and actor
Lily Tomlin has been honored by the Kennedy Center and awarded the Mark Twain Prize -- and she's still making vital, hilarious comedy.

Why you should listen

Throughout her extraordinary career, Lily Tomlin has won seven Emmys; a Tony for her one-woman Broadway show, Appearing Nitely; a second Tony for Best Actress; a Drama Desk Award and an Outer Critics' Circle Award for her one-woman performance in Jane Wagner’s The Search for Signs of Intelligent Life in the Universe; a Grammy for her comedy album, This Is a Recording; and two Peabody Awards, the first for the ABC television special, Edith Ann’s Christmas: Just Say Noël, and the second for narrating and executive producing the HBO film, The Celluloid Closet. In 2003, she received the Mark Twain Prize for American Humor, and in December 2014 she was the recipient of the prestigious Kennedy Center Honors in Washington DC.

She made her film debut in Robert Altman's Nashville, and gave a generation-defining performance alongside Dolly Parton and Jane Fonda in the workplace revenge comedy 9 to 5.

More profile about the speaker
Lily Tomlin | Speaker | TED.com