TED2018
Prosanta Chakrabarty: Four billion years of evolution in six minutes
Prosanta Chakrabarty: Vier miljard jaar evolutie in zes minuten
Filmed:
Readability: 3.7
3,529,466 views
Zijn mensen geëvolueerd uit apen of uit vissen? In deze verhelderende toespraak verdrijft ichtyoloog en TED Fellow Prosanta Chakrabarty een aantal vastgeroeste mythes over evolutie en moedigt ons aan ons te herinneren dat we maar een klein deel zijn van een complex proces van vier miljard jaar -- en niet het einde van de lijn. "We zijn niet het doel van evolutie," zegt Chakrabarty. "Denk aan ons allemaal als jonge bladeren op die oude en gigantische boom van het leven -- verbonden door onzichtbare takken, niet alleen met elkaar, maar ook met onze uitgestorven familieleden en onze evolutionaire voorouders."
Prosanta Chakrabarty - Ichthyologist
Prosanta Chakrabarty studies fish to help explain the evolution of human beings and our planet. Full bio
Prosanta Chakrabarty studies fish to help explain the evolution of human beings and our planet. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
If we evolved from monkeys,
why are there still monkeys?
why are there still monkeys?
0
1039
4286
Als we geëvolueerd zijn uit apen,
waarom zijn er dan nog apen?
waarom zijn er dan nog apen?
00:17
(Laughter)
1
5349
1379
(Gelach)
00:18
Well, because we're not monkeys,
2
6752
2088
Wel, omdat we geen apen,
00:20
we're fish.
3
8864
1150
maar vissen zijn.
00:22
(Laughter)
4
10038
1039
(Gelach)
00:23
Now, knowing you're a fish
and not a monkey
and not a monkey
5
11101
2948
Weten dat je een vis bent en geen aap
00:26
is actually really important
to understanding where we came from.
to understanding where we came from.
6
14073
4427
is in feite heel belangrijk
om te begrijpen waar we vandaan komen.
om te begrijpen waar we vandaan komen.
00:30
I teach one of the largest
evolutionary biology classes in the US,
evolutionary biology classes in the US,
7
18524
3737
Ik onderwijs een van de grootste klassen
voor evolutionaire biologie in de VS.
voor evolutionaire biologie in de VS.
00:34
and when my students finally understand
why I call them fish all the time,
why I call them fish all the time,
8
22285
4059
Als mijn studenten eindelijk begrijpen
waarom ik ze de hele tijd vissen noem,
waarom ik ze de hele tijd vissen noem,
00:38
then I know I'm getting my job done.
9
26368
2177
dan weet ik dat mijn werk erop zit.
00:40
But I always have to start my classes
by dispelling some hardwired myths,
by dispelling some hardwired myths,
10
28979
4634
Maar ik moet mijn lessen altijd beginnen
met het wegnemen van
een aantal vastgeroeste mythen,
een aantal vastgeroeste mythen,
00:45
because without really knowing it,
many of us were taught evolution wrong.
many of us were taught evolution wrong.
11
33637
4047
want zonder het echt te weten, werd
velen van ons evolutie verkeerd uitgelegd.
velen van ons evolutie verkeerd uitgelegd.
00:50
For instance, we're taught
to say "the theory of evolution."
to say "the theory of evolution."
12
38849
3428
Zo leerden we bijvoorbeeld
over ‘de evolutietheorie’.
over ‘de evolutietheorie’.
00:54
There are actually many theories,
and just like the process itself,
and just like the process itself,
13
42944
3817
Er zijn in feite veel theorieën,
en net als het proces zelf,
en net als het proces zelf,
zijn degene die het best
kloppen met de gegevens,
kloppen met de gegevens,
00:58
the ones that best fit the data
are the ones that survive to this day.
are the ones that survive to this day.
14
46785
3754
degene die vandaag nog overleven.
01:03
The one we know best
is Darwinian natural selection.
is Darwinian natural selection.
15
51241
3143
Het beste kennen we
de darwinistische natuurlijke selectie.
de darwinistische natuurlijke selectie.
01:06
That's the process by which organisms
that best fit an environment
that best fit an environment
16
54963
3960
Dat is het proces waarbij organismen
die het beste bij een milieu passen,
die het beste bij een milieu passen,
01:10
survive and get to reproduce,
17
58947
2220
overleven en zich voortplanten,
01:13
while those that are less fit
slowly die off.
slowly die off.
18
61191
2666
terwijl de minder aangepaste
geleidelijk uitsterven.
geleidelijk uitsterven.
En dat is het.
01:16
And that's it.
19
64698
1176
01:17
Evolution is as simple as that,
and it's a fact.
and it's a fact.
20
65898
2944
Zo simpel is evolutie, en het is een feit.
01:21
Evolution is a fact
as much as the "theory of gravity."
as much as the "theory of gravity."
21
69785
4000
Evolutie is net zozeer een feit
als de 'theorie van de zwaartekracht'.
als de 'theorie van de zwaartekracht'.
01:26
You can prove it just as easily.
22
74150
2031
Je kunt het net zo makkelijk bewijzen.
01:28
You just need to look at your bellybutton
23
76205
2063
Kijk alleen maar naar je navel
01:30
that you share
with other placental mammals,
with other placental mammals,
24
78292
2166
die je deelt met andere zoogdieren,
01:32
or your backbone that you share
with other vertebrates,
with other vertebrates,
25
80482
3020
of je ruggengraat die je deelt
met andere gewervelde dieren,
met andere gewervelde dieren,
01:35
or your DNA that you share
with all other life on earth.
with all other life on earth.
26
83526
3341
of je DNA dat je deelt met al
het andere leven op aarde.
het andere leven op aarde.
Die eigenschappen doken niet
pas op bij de mens.
pas op bij de mens.
01:39
Those traits didn't pop up in humans.
27
87511
2213
01:41
They were passed down
from different ancestors
from different ancestors
28
89748
2756
Ze werden door verschillende
voorouders doorgegeven
voorouders doorgegeven
01:44
to all their descendants, not just us.
29
92528
2149
aan al hun nakomelingen,
niet alleen aan ons.
niet alleen aan ons.
01:47
But that's not really
how we learn biology early on, is it?
how we learn biology early on, is it?
30
95619
3374
Maar zo werd biologie ons niet
echt onderwezen, wel?
echt onderwezen, wel?
01:51
We learn plants and bacteria
are primitive things,
are primitive things,
31
99017
3419
We leerden dat planten en bacteriën
primitieve dingen waren,
primitieve dingen waren,
01:54
and fish give rise to amphibians
followed by reptiles and mammals,
followed by reptiles and mammals,
32
102460
3154
en vissen leidden tot amfibieën,
gevolgd door reptielen en zoogdieren,
gevolgd door reptielen en zoogdieren,
01:57
and then you get you,
33
105638
1783
en dan kom jij,
dat perfect geëvolueerde wezen
aan het einde van de lijn.
aan het einde van de lijn.
01:59
this perfectly evolved creature
at the end of the line.
at the end of the line.
34
107445
2698
02:03
But life doesn't evolve in a line,
35
111032
2734
Maar het leven evolueert niet in een lijn
02:05
and it doesn't end with us.
36
113790
1636
en het eindigt niet met ons.
02:08
But we're always shown evolution
portrayed something like this,
portrayed something like this,
37
116591
3460
Toch werd evolutie
ons altijd zo voorgeschoteld:
ons altijd zo voorgeschoteld:
02:12
a monkey and a chimpanzee,
38
120075
2388
een aap en een chimpansee,
02:14
some extinct humans,
39
122487
1236
wat uitgestorven mensen,
02:15
all on a forward and steady march
to becoming us.
to becoming us.
40
123747
3252
allemaal in een voorwaartse en gestage
opmars om uit te komen bij ons.
opmars om uit te komen bij ons.
02:19
But they don't become us
any more than we would become them.
any more than we would become them.
41
127621
3595
Maar zij veranderen niet in ons,
evenmin als wij in hen veranderen.
evenmin als wij in hen veranderen.
02:23
We're also not the goal of evolution.
42
131240
2401
Ook zijn we niet het doel van de evolutie.
02:27
But why does it matter?
43
135298
1501
Maar waarom maakt dat iets uit?
02:28
Why do we need to understand
evolution the right way?
evolution the right way?
44
136823
2872
Waarom moeten we evolutie
op de juiste manier begrijpen?
op de juiste manier begrijpen?
02:32
Well, misunderstanding evolution
has led to many problems,
has led to many problems,
45
140560
3548
Verkeerd begrip van de evolutie
heeft tot veel problemen geleid,
heeft tot veel problemen geleid,
02:36
but you can't ask that age-old question,
46
144132
4316
maar je kunt de eeuwenoude vraag
over waar we vandaan komen niet stellen
over waar we vandaan komen niet stellen
02:40
"Where are we from?"
47
148472
1707
02:42
without understanding
evolution the right way.
evolution the right way.
48
150203
2809
zonder een juist inzicht in de evolutie.
02:45
Misunderstanding it has led
to many convoluted and corrupted views
to many convoluted and corrupted views
49
153036
5856
Misverstand heeft geleid tot
vele verwrongen en foute inzichten
vele verwrongen en foute inzichten
over hoe we moeten omgaan
met andere levensvormen op aarde,
met andere levensvormen op aarde,
02:50
of how we should treat
other life on earth,
other life on earth,
50
158916
3047
02:53
and how we should treat each other
51
161987
1865
en omgaan met elkaar
in termen van ras en geslacht.
02:55
in terms of race and gender.
52
163876
1666
02:59
So let's go back four billion years.
53
167253
3007
Laten we 4 miljard jaar
teruggaan in de tijd.
teruggaan in de tijd.
03:02
This is the single-celled organism
we all came from.
we all came from.
54
170927
3124
Dit is het eencellige organisme
waar we allemaal vandaan komen.
waar we allemaal vandaan komen.
03:06
At first, it gave rise
to other single-celled life,
to other single-celled life,
55
174075
3325
In eerste instantie kwam
er ander eencellig leven,
er ander eencellig leven,
maar die zijn vandaag de dag
nog steeds aan het evolueren.
nog steeds aan het evolueren.
03:09
but these are still evolving to this day,
56
177424
2492
03:11
and some would say
the Archaea and Bacteria
the Archaea and Bacteria
57
179940
2190
Sommigen zeggen dat
de Archaea en de Bacteria,
de Archaea en de Bacteria,
03:14
that make up most of this group
58
182154
1850
het grootste deel van deze groep,
03:16
is the most successful on the planet.
59
184028
2123
de meest succesvolle zijn op de planeet.
03:18
They are certainly going
to be here well after us.
to be here well after us.
60
186175
2476
Ze gaan ons zeker nog lang overleven.
03:21
About three billion years ago,
multicellularity evolved.
multicellularity evolved.
61
189500
3680
Ongeveer drie miljard jaar geleden
is de meercelligheid geëvolueerd.
is de meercelligheid geëvolueerd.
03:25
This includes your fungi
and your plants and your animals.
and your plants and your animals.
62
193204
3111
Dat omvat alle schimmels
en planten en dieren.
en planten en dieren.
03:29
The first animals to develop
a backbone were fishes.
a backbone were fishes.
63
197021
3769
De eerste dieren die een ruggengraat
ontwikkelden, waren vissen.
ontwikkelden, waren vissen.
03:33
So technically,
all vertebrates are fishes,
all vertebrates are fishes,
64
201385
3921
Dus zijn technisch gezien
alle gewervelde dieren vissen.
alle gewervelde dieren vissen.
03:37
so technically, you and I are fish.
65
205330
3363
Technisch zijn jullie en ik vissen.
03:40
So don't say I didn't warn you.
66
208717
1698
Zeg niet dat ik jullie
niet heb gewaarschuwd.
niet heb gewaarschuwd.
03:43
One fish lineage came onto land
67
211526
2081
Een vissensoort ging het land op
03:45
and gave rise to, among other things,
the mammals and reptiles.
the mammals and reptiles.
68
213631
3906
en daarvan kwamen, onder andere,
de zoogdieren en de reptielen voort.
de zoogdieren en de reptielen voort.
03:49
Some reptiles become birds,
some mammals become primates,
some mammals become primates,
69
217561
4324
Sommige reptielen werden vogels,
sommige zoogdieren werden primaten,
sommige zoogdieren werden primaten,
03:53
some primates become monkeys with tails,
70
221909
2761
sommige primaten werden apen met staarten,
03:56
and others become the great apes,
including a variety of human species.
including a variety of human species.
71
224694
4793
en weer andere werden de mensapen,
waaronder een groot
aantal menselijke soorten.
aantal menselijke soorten.
04:01
So you see, we didn't evolve from monkeys,
72
229511
2376
Je ziet dat we niet evolueerden uit apen,
04:03
but we do share
a common ancestor with them.
a common ancestor with them.
73
231911
2151
maar we delen met hen wel
een gemeenschappelijke voorouder.
een gemeenschappelijke voorouder.
04:06
All the while, life
around us kept evolving:
around us kept evolving:
74
234824
2920
Al die tijd bleef het leven
om ons heen evolueren:
om ons heen evolueren:
04:09
more bacteria, more fungi,
lots of fish, fish, fish.
lots of fish, fish, fish.
75
237768
3942
meer bacteriën, meer schimmels,
hopen vis, vis, vis.
hopen vis, vis, vis.
Als je het nog niet doorhad –-
ja, ze zijn mijn favoriete groep.
ja, ze zijn mijn favoriete groep.
04:13
If you couldn't tell --
yes, they're my favorite group.
yes, they're my favorite group.
76
241734
2587
04:16
(Laughter)
77
244345
1001
(Gelach)
04:17
As life evolves, it also goes extinct.
78
245370
2937
Terwijl het leven zich ontwikkelt,
sterft het ook uit.
sterft het ook uit.
04:20
Most species just last
for a few million years.
for a few million years.
79
248331
3287
De meeste soorten gaan
slechts een paar miljoen jaar mee.
slechts een paar miljoen jaar mee.
Het meeste leven op aarde
dat we vandaag om ons heen zien,
dat we vandaag om ons heen zien,
04:23
So you see, most life on earth
that we see around us today
that we see around us today
80
251642
2753
04:26
are about the same age as our species.
81
254419
2195
is dus ongeveer even oud als onze soort.
04:28
So it's hubris,
it's self-centered to think,
it's self-centered to think,
82
256958
3302
Dus is het hoogmoed
en egocentrisch om te denken:
en egocentrisch om te denken:
04:32
"Oh, plants and bacteria are primitive,
83
260284
2571
"Ach, planten en bacteriën zijn primitief,
04:34
and we've been here
for an evolutionary minute,
for an evolutionary minute,
84
262879
2238
en al zijn wij hier nog maar
één evolutionaire minuut,
één evolutionaire minuut,
04:37
so we're somehow special."
85
265141
1443
zijn wij toch iets speciaals."
04:39
Think of life as being this book,
an unfinished book for sure.
an unfinished book for sure.
86
267172
4317
Denk aan het leven als een boek,
maar een onvoltooid boek.
maar een onvoltooid boek.
04:44
We're just seeing the last
few pages of each chapter.
few pages of each chapter.
87
272085
3333
We zien alleen de laatste paar
pagina's van elk hoofdstuk.
pagina's van elk hoofdstuk.
04:48
If you look out
on the eight million species
on the eight million species
88
276386
2262
Als je kijkt naar de acht miljoen soorten
04:50
that we share this planet with,
89
278672
1625
waarmee we deze planeet delen,
04:52
think of them all being
four billion years of evolution.
four billion years of evolution.
90
280321
4518
bedenk dan dat ze allemaal
vier miljard jaar evolutie
achter zich hebben.
achter zich hebben.
04:56
They're all the product of that.
91
284863
1719
Ze zijn daar allemaal het product van.
04:59
Think of us all as young leaves
on this ancient and gigantic tree of life,
on this ancient and gigantic tree of life,
92
287386
4832
Zie ons allemaal als jonge bladeren
aan die oude, reusachtige levensboom,
aan die oude, reusachtige levensboom,
05:04
all of us connected by invisible branches
not just to each other,
not just to each other,
93
292242
4301
met elkaar verbonden door onzichtbare
takken en niet alleen met elkaar,
takken en niet alleen met elkaar,
05:08
but to our extinct relatives
and our evolutionary ancestors.
and our evolutionary ancestors.
94
296567
3286
maar ook met uitgestorven familieleden
en onze evolutionaire voorouders.
en onze evolutionaire voorouders.
05:12
As a biologist, I'm still
trying to learn, with others,
trying to learn, with others,
95
300499
3357
Als bioloog ben ik nog steeds bezig
om samen met anderen te leren
om samen met anderen te leren
05:15
how everyone's related to each other,
who is related to whom.
who is related to whom.
96
303880
3195
hoe iedereen aan elkaar verwant is,
wie familie is van wie.
wie familie is van wie.
05:20
Perhaps it's better still
97
308831
2278
Misschien is het nog beter
05:23
to think of us
as a little fish out of water.
as a little fish out of water.
98
311133
3696
onszelf te zien als
een kleine vis op het droge.
een kleine vis op het droge.
05:26
Yes, one that learned to walk and talk,
99
314853
2920
Ja, een die leerde lopen en praten,
05:29
but one that still has
a lot of learning to do
a lot of learning to do
100
317797
2349
maar wel een die nog steeds
veel heeft te leren
veel heeft te leren
05:32
about who we are and where we came from.
101
320170
2671
over wie we zijn
en waar we vandaan kwamen.
en waar we vandaan kwamen.
05:35
Thank you.
102
323348
1151
Dank je.
05:36
(Applause)
103
324523
3978
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Prosanta Chakrabarty - IchthyologistProsanta Chakrabarty studies fish to help explain the evolution of human beings and our planet.
Why you should listen
Dr. Prosanta Chakrabarty is an Associate Professor and Curator of Fishes at the Museum of Natural Science and Department of Biological Science at Louisiana State University.
Chakrabarty is a systematist and an ichthyologist studying the evolution and biogeography of both freshwater and marine fishes. His work includes studies of Neotropical (Central and South America, Caribbean) and Indo-West Pacific (Indian and Western Pacific Ocean) fishes. His natural history collecting efforts include trips to Japan, Australia, Taiwan, Madagascar, Panama, Kuwait and many other countries. He has discovered over a dozen new species including new anglerfishes and cavefishes.
The LSU Museum of Natural Science fish collection that Chakrabarty oversees includes nearly half a million fish specimens and nearly 10,000 DNA samples covering most major groups of fishes. He earned his PhD at the University of Michigan and his undergraduate degree is from McGill University in Montreal. He has written two books including A Guide to Academia: Getting into and Surviving Grad School, Postdocs and a Research Job. He is also a former Program Director at the National Science Foundation. He was named a TED Fellow in 2016 and a TED Senior Fellow in 2018.
Prosanta Chakrabarty | Speaker | TED.com