TED Talks with Polish transcript

08:40

TED2017

Karoliina Korppoo: Jak gry komputerowe mogą pomoc nam budować lepsze miasta

2017-04-241,467,342 views

Readability: 2.8

---

Wobec faktu, że ponad połowa naszej populacji mieszka w miastach, jedna rzecz jest niezaprzeczalna - jesteśmy gatunkiem miejskim. Częściowo gra, częściowo narzędzie rozplanowania przestrzennego, „Cities: Skylines” zachęca ludzi do użycia kreatywności i wyrażania siebie w przemyśleniach nad miastami jutra. Projektantka Karoliina Korppoo zabiera nas na wycieczkę przez fantastyczne miasta futurystyczne do wybitnie realistycznych krajobrazów. A jak wygląda twoje miasto marzeń?

Play

05:28

TED2017

Mei Lin Neo: Fascynujące sekrety z życia przydaczni olbrzymich

2017-04-241,252,129 views

Readability: 4.7

---

Myśląc o głębinach morza, od razu widzimy wieloryby i rafy koralowe. Warto jednak pomyśleć o największych żyjących małżach - przydaczniach olbrzymich. Owe niesamowite stworzenia osiągają wiek prawie 100 lat, długość prawie 1,4 metra i wagę trzech słoniątek. W urzekającej prelekcji Mei Lin Neo, biolog morski, wyjaśnia dlaczego stara się przemienić te legendarne stworzenia morskie w bohaterów oceanów.

Play

04:51

TED2017

Armando Azua- Bustos: Najbardziej marsjańskie miejsce na Ziemi

2017-04-241,192,605 views

Readability: 4

---

Jak można badać Marsa bez statku kosmicznego? Trzeba wybrać się do najbardziej marsjańskiego miejsca na Ziemi - na pustynię Atacama w Chile. Astrobiolog Armando Azua-Bustos wychował się na tym rozległym, suchym obszarze, a teraz bada rzadkie formy życia, które przystosowały się do tego, żeby tam przetrwać, a niektóre z nich żyją na terenach, gdzie nie zanotowano opadów deszczu przez ostatnie 400 lat. Odkryj możliwość znalezienia życia w kosmosie bez opuszczania naszej planety w tej krótkiej i zabawnej prelekcji.

Play

12:06

TED@UPS

Augie Picado: Prawdziwy powód znikania etatów w przemyśle

2017-07-201,763,045 views

Readability: 4.4

---

Ostatnimi czasy często słychać sugestie, że państwa takie jak USA tracą cenne etaty w przemyśle na rzecz tańszych rynków w Chinach, Meksyku i Wietnamie, a protekcjonizm byłby najlepszym rozwiązaniem. Specjalista od granic i logistyki Augie Picado tłumaczy, że etaty zniknęły z innych powodów, niż mogłoby się zdawać. Ekspert sprowadza na ziemię nasze nasze wyobrażenia o globalnym handlu, pokazując jak podział produkcji i otwarte granice pomagają osiągnąć wyższą jakość przy obniżaniu kosztów.

Play

08:51

TED2017

Laolu Senbanjo: Święta sztuka Ori

2017-04-24987,472 views

Readability: 3.1

---

Każdy artysta ma imię i każdy artysta ma swoją historię. Historia Laolu Senbanjo zaczęła się w Nigerii, gdzie był otoczony kulturą i mitologią ludu Joruba, i przywiodła go na studia prawnicze, do Nowego Jorku i w końcu do pracy nad "Lemonade" Beyoncé. Dzieli się tym, co nazywa „Świętą sztuką Ori", sztuką, w której skóra jest płótnem i która łączy artystę z muzą przez umysł, ciało i duszę.

Play

12:19

TED2017

Emily Esfahani Smith: Życie to coś więcej niż poszukiwanie szczęścia

2017-04-248,815,535 views

Readability: 4

---

Nasza kultura ma obsesję na punkcie szczęścia. A co, jeśli istnieje droga dająca większe spełnienie? Szczęście przychodzi i odchodzi, jak mówi pisarka Emily Esfahani Smith, ale życie pełne znaczenia, działanie dla czegoś większego od siebie, rozwój tego, co w nas najlepsze, daje coś, na czym można się oprzeć. Jaka jest różnica między byciem szczęśliwym a posiadaniem celu? Dowiedz się tego z prelekcji Smith o czterech filarach znaczącego życia.

Play

16:34

TED2017

Ray Dalio: Jak zbudować firmę, w której wygrywają najlepsze pomysły

2017-04-243,449,614 views

Readability: 3.9

---

Co gdybyś wiedział, co naprawdę myślą o tobie twoi współpracownicy i jacy naprawdę są? Ray Dalio przytacza biznesowe argumenty na rzecz stosowania radykalnej przejrzystości i algorytmicznego podejmowania decyzji, aby stworzyć merytokrację pomysłów, w której ludzie mogą się wypowiadać i wyrazić, co naprawdę myślą. Nawet upominanie szefa jest w porządku. Dowiedz się więcej o tym, jak te strategie pomogły Rayowi Dalio stworzyć jeden z odnoszących największe sukcesy na świecie funduszy inwestycyjnych oraz jak możesz wykorzystać potęgę grupowego, sterowanego danymi decydowania.

Play

05:11

TED2017

Wanuri Kahiu: Zabawna, dzika i fantastyczna sztuka Afryki

2017-04-24894,360 views

Readability: 4

---

Jesteśmy przyzwyczajeni, że wiadomości z Afryki mówią o wojnie, ubóstwie i zniszczeniach - mówi Wanuri Kahiu. A gdzie zabawa? Wanuri przybliża nam „AfroBubbleGum” - afrykańską sztukę pełną entuzjazmu i swobody, pozbawioną politycznych celów. Pomyśl, ile warte są niepoważne sprawy, słuchając Wanuri, która wyjaśnia, dlaczego potrzebujemy sztuki obejmującej cały wachlarz ludzkich doświadczeń, żeby opowiedzieć historie z Afryki.

Play

11:39

TEDxGhent

Erin Marie Saltman: Jak młodzi dołączają do skrajnie agresywnych grup i jak to powstrzymać

2016-06-181,214,427 views

Readability: 4.9

---

Terroryści i ekstremiści nie są z natury brutalnymi socjopatami. Rekrutuje się ich i radykalizuje celowo w procesie, który nie ma jednego określonego przebiegu. Erin Marie Saltman mówi o czynnikach przyciągających i odpychających, które powodują, że ludzie dołączają do grup ekstremistów oraz wyjaśnia innowacyjne sposoby zapobiegania i powstrzymywania procesu radykalizacji.

Play

11:55

TEDxSkoll

Benjamin Grant: Jak to jest widzieć Ziemię z kosmosu

2017-04-071,370,658 views

Readability: 5.3

---

To, co ujrzeli astronauci, kiedy zobaczyli Ziemię z kosmosu, zmieniło ich na zawsze. Autor i artysta Benjamin Grant ma na celu wywołanie tego samego uczucia obezwładniającej przestrzeni i piękna w każdym z nas poprzez serię zniewalających zdjęć satelitarnych, które pokazują efekty działalności ludzi na naszą planetę. "Jeśli będziemy zdolni przyjąć szerszą perspektywę, zaakceptować prawdę na temat tego, co się dzieje, i rozważyć długoterminowe zdrowie naszej planety, będziemy mogli stworzyć lepszą, bezpieczniejszą i mądrzejszą przyszłość dla naszego jednego i jedynego domu", mówi Grant.

Play

12:17

TEDxMileHigh

David Baron: Obiecaj sobie, że doświadczysz całkowitego zaćmienia słońca

2017-07-082,074,069 views

Readability: 4

---

21 sierpnia 2017 cień księżyca przejdzie od Oregonu po Południową Karolinę, dając nam coś, co niektórzy uważają za najwspanialszy spektakl w całej naturze: całkowite zaćmienie słońca. Łowca zaćmień David Baron podąża za tymi wydarzeniami po całym świecie, a w swej odzie do uczucia błogości wynikającego z tego widoku wyjaśnia, dlaczego musisz obiecać sobie, że kiedyś ujrzysz to zjawisko na własne oczy.

Play

13:12

TEDxSydney

Tara Winkler: Dlaczego musimy zakończyć erę sierocińców

2016-05-241,133,188 views

Readability: 4.5

---

Co jest złego w pomaganiu potrzebującym dzieciom poprzez otwieranie sierocińców? W tej pouczającej prelekcji o negatywnych konsekwencjach dobrych intencji, Tara Winkler sprzeciwia się powszechności sierocińców w krajach rozwijających się, co po części spowodowane jest przez zagranicznych darczyńców, i wyszczególnia, jaka krzywda dzieje się dzieciom, gdy są oddzielane od swoich rodzin i zmuszone dorastać w placówkach.

Play

12:28

TEDxCrenshaw

Niki Okuk: Kiedy pracownicy są właściecielami spółek, gospodarka jest bardziej odporna

2016-10-081,262,890 views

Readability: 4.2

---

Inna rzeczywistość ekonomiczna jest możliwa. Taka, dla której społeczność, zrównoważony rozwój i elastyczność są warte więcej niż zysk za wszelką cenę. Niki Okuk dzieli się argumentami za gospodarką spółdzielczą i swoją wizją jak klasa pracująca może się organizować i wchodzić w posiadanie spółek, dla których pracuje, podejmując zbiorowe decyzje i ciesząc się owocami własnej pracy.

Play

16:03

TED2017

Susan Pinker: Życie towarzyskie może kryć sekret długowieczności

2017-04-242,669,944 views

Readability: 4.2

---

Na włoskiej wyspie Sardynii mieszka ponad sześć razy więcej stulatków niż na stałym lądzie i dziesięć razy więcej niż w Ameryce Północnej. Dlaczego? Według psychologa Susan Pinker zdrowie mieszkańców wyspy nie zależy od nasłonecznienia ani niskotłuszczowej, bezglutenowej diety, tylko od bliskich relacji międzyludzkich i bezpośrednich osobistych kontaktów. Pinker wyjaśnia, co należy robić, żeby dożyć do setki, a nawet dłużej.

Play

05:26

TED2017

Demon Davis: Czego nauczyłem się na protestach w Ferguson

2017-04-241,189,894 views

Readability: 3.3

---

Kiedy artysta Demon Davis dołączył do protestów w Ferguson po tym, jak w 2014 roku policja zastrzeliła Micheala Browna, odnalazł tam nie tylko gniew, ale również miłość do jednostki i społeczności. Jego film dokumentalny - „Whose Streets?” - opowiada historię demonstrantów z perspektywy działaczy, którzy mieli odwagę sprzeciwić się nadużyciom władzy siejącej strach i nienawiść.

Play

14:48

TEDMED 2016

Anjan Chatterjee: Jak mózg decyduje o tym, co jest pięknie

2016-11-302,701,069 views

Readability: 5.9

---

Anjan Chatterjee wykorzystuje narzędzia psychologii ewolucyjnej i neurobiologii kognitywnej do badania jednego z najbardziej fascynujących tworów natury: piękna. Dowiedz się więcej o tym, dlaczego określone zestawienia linii, kolorów i kształtów tak bardzo się nam podobają, przyglądając się temu, co fascynującego dzieje się w mózgu.

Play

11:55

TEDxMidAtlantic

Ronald Sullivan: Jak pomagam uwolnić niewinnych ludzi z więzienia

2016-10-21885,852 views

Readability: 3.3

---

Ronald Sullivan, profesor prawa na Harvardzie, walczy o uwolnienie z więzienia niesprawiedliwie skazanych. Przez lata swojej pracy pomógł uwolnić około 6000 niewinnych ludzi. Opowiada wzruszające historie o tym, jak (i dlaczego) ludzie kończą w więzieniu za coś, czego nie zrobili, oraz jakie są tego konsekwencje w ich życiu oraz innych osób. Obejrzyj tę ważną prelekcję o obowiązku, który każdy z nas ma na co dzień, żeby tworzyć sprawiedliwszy świat.

Play

07:38

TED2017

Joseph Redmon: Jak komputer uczy się błyskawicznie rozpoznawać obiekty

2017-04-242,471,805 views

Readability: 4.5

---

Dziesięć lat temu badacze sądzili, że właściwie nie da się nauczyć komputera rozróżniania kota od psa. Dzisiaj systemy rozpoznawania obrazów robią to z dokładnością większą niż 99 procent. Jak? Joseph Redmon pracuje nad systemem YOLO (You Only Look Once), open source'ową metodą wykrywania obiektów, która potrafi identyfikować obiekty na obrazach i plikach wideo, od zebr po znaki stopu, z prędkością błyskawicy. Podczas niesamowitej demonstracji na żywo Redmon prezentuje zastosowanie tej przełomowej technologii do celów takich jak samoprowadzące się auta, robotyka, czy nawet wykrywanie raka.

Play

10:16

TED2017

Grace Kim: Jak cohousing może dać nam szczęście (i zapewnić długie życie)

2017-04-242,237,287 views

Readability: 4

---

Samotność nie zawsze wnika z bycia samemu. Dla architektki Grace Kim samotność jest wyznacznikiem tego, jak bardzo czujemy się związani społecznie z ludźmi wokół nas. Często wynika ona z rodzaju naszej zabudowy mieszkalnej. Grace Kim mówi nam o starym jak świat antidotum na samotność, czyli cohousingu, który jest stylem życia polegającym na świadomym wyborze wspólnej przestrzeni z naszymi sąsiadami, chęci poznawani ich i opiekowania się nimi. Przemyślcie to, jak mieszkacie, w kontekście tej pouczającej prelekcji.

Play

07:15

TED2017

Kristen Marhaver: Dlaczego wciąż wierzę w rafy koralowe

2017-04-241,348,832 views

Readability: 4.4

---

Rafy koralowe na Pacyfiku wymierają w alarmującym tempie, zwłaszcza z powodu bielenia wynikającego z rosnącej temperatury wody. Jednak nie jest jeszcze za późno, żeby działać, mówi stypendystka TED Kristen Marhaver. Podaje przykład Karaibów - mając czas, stabilne temperatury i ochronę, tamtejsze korale umiały poradzić sobie z traumą. Marhaver przypomina, dlaczego trzeba starać się chronić cenne korale, które nam pozostały. „Korale zawsze działały długofalowo" – mówi – „tak jak my teraz”.

Play

07:48

TED Residency

Susan Robinson: Jak nie dawać się niepełnosprawności

2016-12-131,458,794 views

Readability: 4.2

---

Susan Robinson urodziła się z genetycznym upośledzeniem wzroku, którego nie można skorygować ani wyleczyć. Jest niewidoma (chociaż woli określenie niedowidząca) i przysługuje jej określenie, którego nienawidzi: "niepełnosprawna". W tej zabawnej i osobistej prelekcji Susan daje pstryczka naszym uprzedzeniom na temat niepełnosprawności, przytaczając pięć sposobów, na jakie codziennie wywraca oczekiwania do góry nogami.

Play

17:01

TED2017

Anil Seth: Jak mózg ludzki tworzy halucynacje świadomej rzeczywistości

2017-04-249,317,527 views

Readability: 4.1

---

W tym momencie miliardy neuronów w twoim mózgu współpracują, żeby stworzyć razem świadome odczuwanie - i to nie byle jakie odczucie, ale odczucie otoczenia i nas samych. Jak to się dzieje? Według neurobiologa Anila Setha wszyscy mamy ciągłe halucynacje, które nazywamy "rzeczywistością", jeżeli się z nimi zgadzamy. Dołącz do Setha na tej zachwycającej i dezorientującej prelekcji, po której być może zaczniesz kwestionować własną egzystencję.

Play

09:30

TED2017

Adam Alter: Dlaczego ekrany odbierają nam radość

2017-04-243,737,315 views

Readability: 3.1

---

Co robią z nami ekrany? Psycholog Adam Alter bada, ile kradną nam czasu i jak im to uchodzi na sucho. Wyjaśnia również, dlaczego czas spędzony przed smartfonami, tabletami czy komputerami może odbierać nam radość i co z tym zrobić.

Play

11:09

TEDxPSU

Liz Hajek: Co rzeki mogą nam powiedzieć o historii Ziemi

2014-03-021,411,824 views

Readability: 3.9

---

Rzeki to jedna z najpotężniejszych sił natury; wyburzają góry i żłobią ziemię. Ich bieg nieustannie się zmienia. Zrozumienie, jak się formują i jak będą się zmieniać, jest ważne dla tych, którzy nazywają ich brzegi i delty domem. W tej pełnej obrazów prelekcji geolog Liz Hajek pokazuje nam, jak skały przechowywane przez starodawne rzeki mogą być użyte jako wehikuł czasu do poznania historii planety, dzięki czemu możemy zrozumieć, jak żyć na Ziemi w większej zgodzie z naturą.

Play

13:59

TED2017

Manu Prakash: Papierowe instrumenty naukowe ratujące życie

2017-04-241,431,573 views

Readability: 4

---

Wynalazca Manu Prakash przeobraża zwyczajne przedmioty w naukowe narzędzia, od papierowych mikroskopów, po nowatorskie narzędzie do monitorowania występowania moskitów. Ze sceny członków TED prezentuje Papwirówkę, ręczną wirówkę, zainspirowaną wirującą zabawką za 20 centów, wykonującą pracę urządzenia wartego tysiąc dolarów, nie wymagającą zasilania.

Play

12:37

TED2017

Rabin Lord Jonathan Sacks: Jak możemy bez obaw patrzeć w przyszłość, razem

2017-04-241,862,818 views

Readability: 4

---

To pamiętny moment w historii. Widzimy wybory dzielące ludzi, podzielone społeczeństwa i wzrost ekstremizmu - napędzanego niepokojem i niepewnością. Czy możemy coś zrobić, my wszyscy, żeby bez obaw patrzeć w przyszłość? - pyta rabin Lord Jonathan Sacks. W tej pasjonującej prelekcji, przywódca duchowy określa trzy sposoby, żeby zacząć myśleć bardziej w kategorii "my wszyscy, razem" niż "ja". Cyt. za: Christopher Hitchens, Thomas Paine – Prawa Człowieka, Warszawa 2008, s. 46.

Play

14:42

TED2017

Anab Jain: Dlaczego trzeba wyobrażać sobie przyszłość

2017-04-241,739,273 views

Readability: 5

---

Anab Jain ożywia przyszłość przez tworzenie doświadczeń, w których można dotknąć, zobaczyć oraz poczuć możliwości świata, który współtworzymy. Czy na przykład chcemy świata, gdzie inteligentne urządzenia patrolują ulice lub gdzie nasze genetyczne dziedzictwo decyduje o opiece zdrowotnej? Projekt pokazuje, dlaczego walka o świat jakiego chcemy, jest ważna. W tej otwierającej oczy prelekcji można dostrzec możliwe warianty przyszłości.

Play

14:01

TEDxBeaconStreet

Cheyenne Cochrane: Adoracja naturalnych włosów

2016-11-191,438,022 views

Readability: 4.3

---

Cheyenne Cochrane bada, jaką rolę odgrywa tekstura włosów w historii czarnoskórych w Ameryce. Zaczyna od produktów prostujących włosy bazujących na wysokiej temperaturze z czasów po wojnie secesyjnej. Potem opowiada o tysiącach współczesnych kobiet, które zdecydowały się przestać podążać za konwencjonalnym kanonem piękna i zaczęły podkreślać swoje naturalne włosy. „Tu chodzi o coś więcej niż tylko o fryzurę”, mówi Cochrane. „Chodzi o to, żeby mieć odwagę nie ulegać presji oczekiwań innych”.

Play

15:55

TED2017

Anne Lamott: 12 prawd, których nauczyło mnie życie i pisanie

2017-04-245,458,934 views

Readability: 3.2

---

Kilka dni przed swoimi 61 urodzinami pisarka Anne Lamott postanowiła spisać wszystkie rzeczy, których jest pewna. Zagłębia się w niuanse bycia człowiekiem, żyjącym w skomplikowanym, pięknym, pełnym emocji świecie, oraz dzieli się swoją charakterystyczną, afirmującą życie mądrością, z humorem mówiąc o rodzinie, pisaniu, Bogu, śmierci i innych rzeczach.

Play

15:03

TEDMED 2016

Sharon Terry: Nauka nie rozumiała rzadkiej choroby moich dzieci, więc sama musiałam ją zbadać

2016-11-301,352,657 views

Readability: 4.2

---

Sharon Terry była duszpasterzem akademickim, a następnie zajmowała się domem. Kiedy u jej dzieci zdiagnozowano rzadką chorobą pseudoxanthoma elasticum (PXE), Sharon szturmem wzięła świat badań naukowych. W tej znakomitej prelekcji Sharon Terry wyjaśnia, jak wraz z mężem zajęli się nauką obywatelską, pracując po nocach w laboratorium, żeby znaleźć gen odpowiedzialny za PXE i jak próbowali nakłonić naukowców do dzielenia się próbkami biologicznymi i współpracy.

Play